Kiedy pojawiają się dzieci, partnerzy wchodzą w okres wzmożonych obowiązków, nowych priorytetów i budowania nowych ról zarówno tych rodzicielskich, jak i partnerskich. Często rozmowy i codzienność toczy się przede wszystkim, wokół spraw związanych z potomstwem. Jednak w życiu każdego rodzica przychodzi taki czas, kiedy dzieci zaczynają dorastać, mieć swoje sprawy i swoich partnerów.

Moment, kiedy już dorosłe dzieci zaczynają żyć swoim życiem i wyprowadzą się z domu, może być dla rodziców sytuacją kryzysową, która niesie ze sobą wiele emocji i rozważań na temat życia tylko we dwoje oraz swojej własnej egzystencji.

Syndrom pustego gniazda – czym jest

Syndrom pustego gniazda to reakcja rodziców na moment, w którym dorastające dzieci wyprowadzają się z domu i układają sobie życie poza domem rodzinnym. Ten okres w życiu rodziców określa się w psychologii jako kryzys emocjonalny, który wiąże się głównie z poczucie smutku, opuszczenia, dezorientacja i brakiem planów na życie bez dzieci.

Jest to moment, w którym rodzice mogą mieć poczucie, że tracą swoje role, które pełnili przez całe dorastające życie swoich dzieci. To również czas odbudowywania relacji partnerskiej, która w biegu codziennych obowiązków i opieki nad małymi dziećmi mogła zostać zachwiana. Wychowując małe czy dorastające dzieci każdy z rodziców ma czasem myśli i fantazje o tym, jaki będzie spokój i wolności po osiągnięciu przez maluchy dorosłości. Jednak kiedy ten czas przychodzi, nierzadko trzeba zmierzyć się z pustką, której w początkowej fazie nie ma czym zapełnić, zamiast spodziewanej radości i odpoczynku emocjonalnego jest wiele smutku, frustracji i poczucia osamotnienia.

Syndrom pustego gniazda dużo silniej przeżywają kobiety niż mężczyźni. Taka zależność może wiązać się przede wszystkim z przekonaniem kobiety, że główną jej rolą jest macierzyństwo, stąd tak duży smutek i bezradność, kiedy w domu robi się pusto.

Syndrom pustego gniazda – objawy

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów syndromu pustego gniazda jest odczuwanie:

• silnego smutku,
• pustki’
• samotności.

Jest to objaw, który bardzo silnie wpływa na funkcjonowanie nie tylko każdego z małżonków, ale również ma ogromny wpływ na satysfakcję ze związku. Pogarszające się relacje partnerskie są również jednym z objawów pustego gniazda. Para pomimo większej ilości czasu do wspólnego jego spędzania, który był tak bardzo potrzebny podczas okresu dorastania dzieci, nie potrafi się nim cieszyć. Wspólna obecność zaczyna drażnić, brakuje tematów do rozmowy.

Zamiast spełnienia i satysfakcji ze związku pojawia się frustracja, drażliwość i złość na partnera. Skupieni wcześniej na dzieciach, pochłonięci ich problemami, zajęciami mają ogromny problem, aby od nowa skierować swoją uwagę na własny związek. Czasem duże trudności z poradzeniem sobie z emocjami mogą skutkować również pogorszeniem się relacji z dzieckiem lub synową, lub zięciem.

Rodzice tak bardzo nie radzą sobie z żalem czy frustracja z powodu odejścia dzieci, że zamiast o niej rozmawiać, przelewają negatywne emocje nie tylko na partnera, ale i resztę rodziny. Mogą pojawiać się myśli związane z zazdrością, poczuciem winy czy niesprawiedliwości: poświęciliśmy Wam całe nasze życie, a teraz ktoś inny jest dla was ważniejszy. Każda z tych sytuacji może jeszcze bardzo potęgować samotność i prowadzić do coraz częstszego wycofywania się z życia towarzyskiego, a w konsekwencji do depresji.

Syndrom pustego gniazda – jak sobie pomóc

Opuszczenie przez dzieci domu rodzinnego to bardzo ważny, ale i trudny czas dla wielu rodziców, a zwłaszcza dla matki. To moment tworzenia nowej tożsamości oraz relacji ze sobą, partnerem i dorosłymi dziećmi, a czasem i wnukami.

Dla dzieci zawsze będziemy rodzicami i jednymi z najważniejszych osób w życiu, jednak jest to moment, aby miejsce rodzicielstwa i dbania przede wszystkim o dzieci mogło ustąpić miejsca myślom o sobie samym i wzmacnianiu relacji partnerskich. To czas, aby w końcu zaopiekować się sobą i partnerem. Czas bycia tylko ze sobą, realizacji marzeń i pełnego przeżywania życia u boku ukochanej osoby, ze świadomością, z dobrze zrealizowanego planu. Bo przecież czym jest rodzicielstwo? To czas nauki dzieci samodzielności i zadowolenia z życia tak, aby w dorosłości same sobie poradziły.

Jak sobie pomóc przetrwać ten czas, kiedy emocji kłębi się najwięcej, kiedy tak silnie ich doświadczać?

Pomimo że to normalne, że dzieci dorastają i opuszczają rodziców, nie powinno to jednak dziwić, że pojawia się silny stres, lęk, że sytuacja powoduje ból. Im częściej będziecie ze sobą rozmawiać i okazywać sobie wsparcie, tym szybciej przestaniecie czuć się samotni. Tę pustkę, będzie miała szansę wypełnić Wasza wspólna relacja.

Popatrzcie, jak dużo Was jeszcze czeka, ile pięknych chwil jeszcze przed Wami, tylko we dwoje. Na pewno są jakieś marzenia, plany, które wspólnie snuliście, a nie było czasu na ich realizację, bo dzieci Was wtedy bardziej potrzebowały. Może właśnie jest to czas, aby je spełnić. Znajdźcie plusy tej sytuacji, w końcu jest czas na swoją samorealizację, na własny rozwój, na rozwijanie swoich zainteresowań w pełni bez ograniczeń czasowych.

Syndrom pustego gniazda – pomoc psychologa

Syndrom pustego gniazda bezsprzecznie może być powodem do znalezienia się w sytuacji kryzysowej. Zwykle po okresie adaptacji do nowej sytuacji, akceptacji nowych ról i reorganizacji codzienności rodzice wracają do równowagi emocjonalnej. Jest to okres przejściowy – potrzeba czasu, wsparcia i cierpliwości. Jednak czasem poczucie pustki i osamotnienia jest tak duże, a relacje partnerskie tak mocno się rozluźniły, że trudno poradzić sobie samemu. W takich chwilach warto skonsultować się z psychologiem, który wysłucha, pomoże w wyrażeniu i zaakceptowaniu wszelkich emocji. Wspólnie z pacjentem lub parą dobierze odpowiednią formę pomocy.

Warto pamiętać, że jak każda nowa sytuacja tak i moment dorastania dzieci ma prawo boleć i wzbudzać wiele różnych emocji. Jednak, pomimo iż dorosłość dzieci jest wpisana w rodzicielstwo, warto rozmawiać o tych emocjach i wątpliwościach. Im więcej emocji będziecie starali się ukryć przed bliskimi tym bardziej samotni i niezrozumiani będziemy się czuli. Wychowaliście dzieci na dobrze radzących sobie w życiu młodych dorosłych, teraz jest czas tylko dla Was.