+48 881 20 20 20
+48 881 20 20 20

Przygotowanie do ojcostwa – najważniejsze aspekty psychologiczne

Dzień, w którym mężczyzna dowiaduje się o tym, że za niespełna 9 miesięcy na świecie pojawi się jego dziecko, stanowi jeden z najbardziej przełomowych momentów zarówno w kontekście życia psychicznego, jak i fizycznego. I o ile kobieta zwykle staje się matkę wraz z faktem zaistnienia ciąży, co związane jest zwłaszcza ze sferą biologiczną, droga mężczyzny do ojcostwa zdaje się być znacznie dłuższa, a ponadto związana jest z szeregiem złożonych mechanizmów psychologicznych. Więź między ojcem a dzieckiem w okresie prenatalnym rozwija się stopniowo, podobnie jak przywyknięcie mężczyzny do myśli, że wraz z narodzinami dziecka, jego dotychczasowe życie ulegnie całkowitemu przeobrażeniu. W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytania, jaka jest sytuacja psychologiczna oczekującego ojca i jakie czynniki wpływają na jego zaangażowanie w proces przygotowań do rodzicielstwa.

Informacja o ciąży początkiem ojcostwa

Otrzymanie informacji o ciąży partnerki, bez względu na okoliczności, zawsze jest niezwykle istotnym wydarzeniem życiowym. Przez sam fakt poczęcia, mężczyzna staje się rodzicem, a tym samym istotnie zmieniają się nie tylko jego relacje z partnerką, ale także własnymi rodzicami oraz (w niektórych sytuacjach) z pozostałym potomstwem. To, jaką reakcję zaprezentuje mężczyzna na wiadomość o zbliżającym się ojcostwie, uzależnione jest od wielu czynników, których możemy upatrywać się zarówno w doświadczeniach wczesnodziecięcych, jak i tych dotyczących relacji na dalszych etapach życia.

Psychologowie zwracają uwagę, że wśród doświadczeń wczesnodziecięcych, które mogą utrudniać mężczyźnie proces wchodzenia w rolę rodzica, występują między innymi:

  • Doświadczenie nieobecności ojca w środowisku domowym (zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym);
  • Doświadczenie nieprawidłowych relacji z ojcem, opartych na agresji oraz przemocy;
  • Dorastanie w towarzystwie ojca, który zmagał się z uzależnieniem od alkoholu lub innych substancji o działaniu psychoaktywnym;
  • Relacja z matką wykazującą cechy nadopiekuńczości i dominacji, lub wręcz przeciwnie, relacja z matką nadmiernie uległą (zwłaszcza w stosunku do ojca);
  • Doświadczanie licznych konfliktów między rodzicami, w tym rozwodu rodziców;
  • Doświadczenie straty bliskiej osoby;
  • Doświadczanie w dzieciństwie negatywnych uczuć, takich jak lęk, samotność, bezradność, nieustępujące poczucie winy.

W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że w literaturze specjalistycznej zwraca się uwagę nie tylko na doświadczenia z okresu dzieciństwa.

Zdaniem psychologów, wpływ na reakcję mężczyzny na wieść o zbliżającym się ojcostwie wywierają również:

  • Negatywna relacja uczuciowa z matką nienarodzonego jeszcze dziecka;
  • Negatywny stosunek przyszłej matki do ciąży;
  • Niski poziom satysfakcji z życia seksualnego;
  • Poczucie niskiej kompetencji w zakresie właściwego wykonywania obowiązków rodzicielskich;
  • Trudna sytuacja ekonomiczna rodziny;
  • Zaskoczenie informacją o fakcie zaistnienia ciąży, które wynika ze stosowania przez parę środków antykoncepcyjnych;
  • Cechy indywidualne, które mogą stanowić przeszkodę w budowaniu prawidłowej postawy rodzicielskiej, takie jak egocentryzm oraz niska inteligencja emocjonalna, niedojrzała osobowość;
  • Niska pozycja dziecka we własnym systemie wartości;
  • Zorientowanie na inne cele życiowe niż rodzicielstwo, na przykład na karierę zawodową, swobodne podróżowanie.

Wszystkie z wymienionych wyżej czynników mogą sprzyjać brakowi gotowości do zmiany ról życiowych (a zatem do podjęcia roli ojca). Warto jednak wiedzieć, że to właśnie ta gotowość wpływa na czas oraz intensywność wysiłków, które są niezbędne dla zaakceptowania faktu poczęcia dziecka, a co za tym idzie do nawiązania z nim więzi emocjonalnej.

Zarówno doniesienia zawarte w literaturze, jak i obserwacje specjalistów wskazują na to, że ojciec zazwyczaj potrzebuje znacznie więcej czasu niż matka na oswojenie się z informacją o ciąży, a w związku z tym, więcej czasu na ukształtowanie swojej ojcowskiej tożsamości oraz na podjęcie działań nierozerwalnie związanych z rodzicielstwem.

początek ojcostwa informacja o ciąży

Co ciekawe, w procesie kształtowania ojcowskiej tożsamości ważną rolę odgrywa wizualizacja dziecka, a zatem możliwość zobaczenia go podczas badania USG lub usłyszenia bicia jego serca w czasie badanie KTG. To właśnie dzięki tym doświadczeniom mężczyźnie łatwiej jest przejść proces przeobrażania się w rodzica oraz zmiany postrzegania diady małżeńskiej w triadę, na którą składają się rodzice oraz ich jeszcze nienarodzone dziecko. Warto wiedzieć, że ojcowie którzy doświadczyli utraty dziecka w okresie prenatalnym, a mieli wcześniej szanse uczestniczyć w wyżej wymienionych badaniach, zazwyczaj dotkliwiej doświadczają straty, a ponadto doświadczają wyższego poziomu stresu oraz smutku, w porównaniu do mężczyzn, którzy w takich badaniach nie brali udziału.

Ważnym czynnikiem wpływającym na zaakceptowanie faktu zaistnienia ciąży jest także dostrzeganie zmian fizycznych w ciele kobiety. Dostrzegając te zmiany, mężczyźni niejednokrotnie zaczynają kształtować swój własny wizerunek ojcostwa, a także akceptować fakt, że od tej pory ich życie nigdy nie będzie już takie samo.

Znaczenie ojca w prenatalnym okresie życia dziecka

Przez wiele lat rola ojca była niedoceniana, zwłaszcza w okresie ciąży oraz w okresie okołoporodowym. Wiązało się to między innymi z tendencją do postrzegania spraw związanych z ciążą i porodem, jako spraw wyłącznie kobiecych. Tym samym, rola ojca sprowadzana była wyłącznie do podejmowania działań opiekuńczych skierowanych na kobietę ciężarną lub rodzącą. Ojciec miał zatem wykazywać się niejako funkcją ochronną wobec swoje partnerki i jednocześnie nie przeszkadzać naturalnym procesom związanym z faktem rozwoju dziecka w łonie matki. Ustawieni w takim modelu funkcjonowania, mężczyźni niejako zwolnieni byli z okazywania zainteresowania dzieckiem w okresie prenatalnym, tym samym pozbawiani byli doświadczania pierwszych uczuć rodzicielskich, a ich kontakt z dzieckiem w okresie prenatalnym był znacznie ograniczony. Jeszcze nie tak dawno, o mężczyźnie spodziewającym się dziecka najczęściej słyszeliśmy jako o „przyszłym ojcu” lub „mężczyźnie, który będzie miał dziecko”. Jeszcze pod koniec XX wieku, mężczyzna rozpoczynał nawiązywanie więzi z maluchem, a także kształtowanie własnej tożsamości ojcowskiej, dopiero w tym momencie, w którym mógł wziąć dziecko na ręce.

Dzisiaj rola ojca w okresie prenatalnym nabrała zupełnie innego znaczenia. Współcześnie większość mężczyzn aktywnie zaangażowana jest w proces przygotowań na przyjęcie dziecka. Wielu ojców towarzyszy swoim partnerkom podczas najważniejszych badań, a także uczestniczy w szkole rodzenia. W procesie stawania się ojcem ważną rolę odgrywają także liczne próby nawiązywania komunikacji z dzieckiem, a tym samym tworzenia z nim więzi.

Ponadto, mężczyźni coraz częściej skłonni są sięgać po fachową literaturę, dzięki której są w stanie lepiej przygotować się do opieki nad kobietą w ciąży oraz nowonarodzonym dzieckiem. Co ciekawe, u mężczyzn oczekujących dziecka dostrzega się także próby nawiązywania większej bliskości z własnymi rodzicami.

Z roku na rok mężczyźni coraz chętniej angażują się w kompletowanie wyprawki dla maluchów. Co więcej, częściej są oni także skłonni zadbać o swoje zdrowie, aby dawać dobry przykład swojemu przyszłemu dziecku. Współcześni mężczyźni są także bardziej chętni, aby uczestniczyć w porodach rodzinnych. Wielu z nich planuje także urlopy tacierzyńskie, aby móc w pełni nacieszyć się nowonarodzonym potomkiem.

Wymieniane wyżej działania, składające się na proces przygotowania do ojcostwa, stanowią współczesne formy męskiej współodpowiedzialności za partnerkę oraz rozwijające się w jej łonie dziecko. Taki model postępowania sprzyja sytuacji psychologicznej każdego uczestnika niniejszej relacji. Poprzez swoje aktywne zaangażowanie, mężczyzna zyskuje szansę na samorozwój, natomiast kobieta – poczucie wsparcia oraz bezpieczeństwa, które w tym stanie jest dla niej najważniejsze.

ojcostwo kiedy się zaczyna

Ojcowe, którzy angażują się w proces towarzyszenia kobiecie w trakcie ciąży i porodu, realizują zadania tak zwanego „zrównoważonego rodzicielstwa” (inaczej dwurodzicielstwa). Twórcą niniejszego pojęcia był Włodzimierz Fijałkowski (polski ginekolog, położnik i twórca polskiej koncepcji szkół rodzenia).

Zrównoważone rodzicielstwo zakłada współpracę obojga rodziców po to, aby stworzyć optymalne warunki dla rozwoju dziecka już w okresie prenatalnym. Ponadto, realizując założenia niniejszego modelu możliwe staje się nawiązywanie silnych i wartościowych relacji nie tylko między rodzicami a dzieckiem, ale także między małżonkami.

Sytuacja psychologiczna mężczyzn oczekujących na narodziny dziecka

Ciąża partnerki w istotny sposób wpływa na sytuację psychologiczną mężczyzny. Okazuje się bowiem, że jeszcze nienarodzone dziecko jest w stanie spełnić szereg (często nieuświadomionych) potrzeb psychologicznych ojca, w tym między innymi: potrzebę potwierdzenia własnej płodności (a tym samym, w sposób pośredni, własnej męskości); potrzebę podniesienia prestiżu własnej osoby w oczach otoczenia; potrzebę udowodnienia wewnętrznej dojrzałości oraz zdolności do podjęcia odpowiedzialności (które nierozerwalnie związane są z charakterystyką męskiej postawy); potrzebę udowodnienia własnej miłości do partnerki; potrzebę wzbogacenia życia o nowe doświadczenia; potrzebę posiadania osoby, która będzie darzyła nas bezwarunkową miłością; uwarunkowaną procesem ewolucji potrzebę przedłużenia własnego życia w sensie biologicznym; potrzebę posiadania dziedzica własnego nazwiska oraz dokonań osiągniętych za życia; potrzebę zapewnienia sobie wsparcia w obliczu starości i niedołężności.

Co ciekawe, z większości wyżej wymienionych potrzeb często nie zdajemy sobie sprawy. Warto jednak wiedzieć, że stanowią one swoistą siłę napędową działań prokreacyjnych.

Psychologowie zwracają uwagę na fakt, że wewnętrzne potrzeby mężczyzn są w mniejszym lub większym stopniu dojrzałe. Niektóre z nich wręcz zakładają instrumentalne traktowanie potomka. Między innymi w sytuacji, w której czynnikiem wpływającym na podjęcie decyzji o prokreacji jest niechęć do samotnego przeżywania starości. To bowiem niezwykle ważne, aby podczas podejmowania decyzji o rodzicielstwie nie dominowały potrzeby o charakterze instrumentalnym.

Pomimo faktu, iż poczęcie dziecka może zaspokajać wiele ważnych potrzeb psychicznych mężczyzny, podczas oczekiwania na narodziny mogą oni także doświadczać wielu trudności, które związane są przede wszystkim z niemożnością odnalezienia się w nowej sytuacji życiowej.

Chociaż przeżycia ojca oczekującego na narodziny dziecka rzadko są analizowane w przestrzeni publicznej, jak również (choć na szczęście coraz częściej) w literaturze naukowej, warto wiedzieć, że mężczyźni niejednokrotnie mierzą się ze skonkretyzowanymi oczekiwaniami, na które składają się przede wszystkim zapewnienie matce odpowiedniego wsparcia, a także obrony przed wszelkimi czynnikami zagrażającymi. Powielając te oczekiwania, niejednokrotnie zapominamy o tym, że w tym wyjątkowym czasie oczekujący mężczyzna również może potrzebować wsparcia, dzięki któremu nie tylko będzie on w stanie sprostać stawianym przed nim wyzwaniom, ale także wykorzystać czas oczekiwania na narodziny dziecka, jako czas do efektywnego rozwoju osobistego.

ciąża uczucia przyszłego taty

W literaturze specjalistycznej możemy znaleźć opisy stanów emocjonalnych mężczyzn, którzy oczekują na narodziny dziecka. Podobnie jak w przypadku przyszłych mam, emocje te mogą przyjmować różne zabarwienie i zmieniać się na każdym z kolejnych etapów ciąży, a także już po narodzinach dziecka.

Pozytywne emocje związane są przede wszystkim z nawiązywaniem coraz głębszej więzi emocjonalnej z nienarodzonym jeszcze dzieckiem, a także radosnym oczekiwaniem na jego pojawienie się. Przyjemnym uczuciom sprzyja także pogłębienie się miłości małżeńskiej, która może spowodowana być radością wynikającą ze zbliżających się narodzin upragnionego potomka. Wielu mężczyzn w obliczu ciąży partnerki doświadcza zarówno ekscytacji, jak i poczucia dumy. Co ciekawe, oczekujący mężczyźni niejednokrotnie deklarują, że to właśnie w okresie ciąży partnerki zaczynają oni dogłębniej odczuwać sens życia.

W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że mężczyźni niejednokrotnie mierzą się także z negatywnymi emocjami, takimi jak:

  • odczuwanie lęku i niepokoju (spowodowane między innymi obawą o zdrowie matki i dziecka),
  • smutku (spowodowanego między innymi koniecznością rezygnacji z dotychczasowego stylu życia, a także zmianą jakości życia seksualnego)
  • rozczarowania i bezradności.

W obliczu ciąży, mężczyźni niejednokrotnie doświadczają także poczucia osamotnienia, a nawet opuszczenia przez partnerkę, która od momentu poczęcia koncentruje się wyłącznie na przygotowaniach na przyjęcie na świat dziecka, zaniedbując tym samym romantyczną relację ze swoim partnerem. Zmiany zachodzące w kobiecie w czasie ciąży, związane między innymi z narastającym poczuciem zmęczenia, chwiejnymi nastrojami, a także ze zmniejszeniem zainteresowania sferą seksualną, sprawiają, że partner może postrzegać kobietę jako trudną w codziennym współżyciu. Takie emocje mogą z kolei przekładać się na budowanie niechęci wobec własnego dziecka, a także zazdrości o uczucia i zainteresowanie własnej partnerki.

Mężczyźni, którzy w czasie ciąży partnerki odczuwają intensywny stres, mogą zacząć przejawiać bardziej lub mniej niedojrzałe zachowania, które przyjmują znamiona infantylności oraz lekkomyślności. Przyszli ojcowie – w obliczu przewlekłego stresu i narastających negatywnych emocji – mogą być bardziej podatni na rozwój uzależnień, które mogą przyjmować formę zarówno alkoholizmu, jak i pracoholizmu. Część z nich, z uwagi na doświadczany ciężar psychiczny, może także decydować się na pozostawienie partnerki i ucieczkę w nowy związek.

Chociaż często nie zdajemy sobie z tego sprawy, przygotowanie się do podjęcia roli ojca wymaga od mężczyzny ogromnego wysiłku, a także wypracowania efektywnych strategii radzenia sobie ze stresem, który może stanowić następstwo wymagań i oczekiwań, stawianych przed przyszłymi rodzicami.

Jakość relacji małżeńskiej jako zwiastun tacierzyńskiego zaangażowania

Na przestrzeni kolejnych pokoleń psychologowie dostrzegli, iż czynnikiem, który odgrywa zasadniczą rolę w kształtowaniu prawidłowych postaw ojcowskich, a także zaangażowania w proces przygotowań na narodziny dziecka, jest postać kobiety (partnerki i przyszłej matki dziecka). Warto bowiem przy tym zwrócić uwagę na fakt, iż na kształtowanie się więzi między ojcem a dzieckiem w okresie prenatalnym wpływają odmienne mechanizmy, niż te które biorą udział w kształtowaniu się więzi emocjonalnej między matką a nienarodzonym jeszcze dzieckiem.

Podczas gdy w przypadku kobiet zasadniczą rolę odgrywają czynniki neurohormonalne, a także psychologiczne (bezpośrednio związane z ciążą), więź między ojcem a jego dzieckiem w okresie prenatalnym kształtuje się za pośrednictwem żony. A zatem, kluczowe znaczenie posiada tu budowanie, a także podtrzymywanie intymnych relacji między partnerami.

Jakość relacji partnerskich traktowana jest przez psychologów jako jeden z najważniejszych czynników warunkujących przywiązanie ojca do dziecka już po jego narodzinach. Ci mężczyźni, którzy negatywnie oceniają jakość relacji łączących ich z partnerką, są bardziej skłonni do przejawiania słabszego zaangażowania ojcowskiego oraz mniej skłonni do przejawiania pozytywnych postaw wychowawczych.

Pozytywne relacje między przyszłymi rodzicami bezsprzecznie są jednym z najbardziej korzystnych zwiastunów, dzięki którym jesteśmy w stanie przewidzieć rozwój prawidłowego zaangażowania, a także przywiązania względem potomka. Znaczenie pozytywnych relacji między partnerami rozpatrywane jest przez psychologów w sposób wieloaspektowy. Specjaliści zwracają uwagę przede wszystkim na korzyści, które mogą wynikać z silnej więzi emocjonalnej oraz wsparcia, jakie okazują sobie partnerzy. Dostrzegli oni, że mężczyźni pozostający w związkach cechujących się silnymi więzami uczuciowymi, a także stabilnością, chętniej angażują się w proces przygotowania na narodziny dziecka, a także są bardziej skłonni do nawiązywania głębokich więzi z potomkiem, zarówno w okresie prenatalnym, jak i już po narodzinach.

Ponadto, w literaturze psychologicznej podkreśla się, że pozytywna atmosfera w związku przyszłych rodziców w znacznym stopniu wpływa na:

  • Ułatwienie procesu dojrzewania do ojcostwa;
  • Nadawanie rodzicielstwu właściwej rangi (między innymi poprzez poczucie dowartościowania, a także wzmocnienia pozycji społecznej);
  • Ułatwienie kobiecie przygotowania się do wyzwań związanych z macierzyństwem;
  • Poprawę stanu psychofizycznego partnerki, a także na optymalizację przebiegu porodu;
  • Wtórne wzmocnienia oraz pogłębienie dotychczasowej więzi partnerskiej;
  • Zmniejszenie poziomu odczuwanego stresu spowodowanego ciążą oraz zbliżającym się porodem.

Zespół „wylęgania ojca” – na czym polega?

Zespół „wylęgania ojca” (określany także mianem zespołu couvade) to zjawisko dotyczące niektórych mężczyzn oczekujących dziecka. Objawy niniejszego zespołu uwidaczniają się zazwyczaj wtedy, gdy mężczyźni nadmiernie emocjonalnie angażują się w okres przygotowań na przyjęcie dziecka, a także wtedy, gdy z wielką empatią podchodzą do przeżywanych przez kobietę dolegliwości w okresie ciąży.

W takiej sytuacji może dojść do wyzwolenia objawów zespołu couvade, których ukrytym celem jest obniżenie odczuwanego poziomu napięcia oraz dyskomfortu psychicznego. Takie zachowanie może w niektórych przypadkach prowadzić do rozwoju objawów somatycznych, które ujawniają się w postaci „symptomów ciążowych”.

Objawy zespołu couvade obejmują zazwyczaj:

  • Zwiększenie masy ciała;
  • Odczuwanie tak zwanych „zachcianek”, obejmujących nieodpartą chęć spożywania określonych pokarmów;
  • Częste wahania nastroju;
  • Zwiększoną męczliwość, a także nadmierną senność;
  • Trudności w utrzymywaniu koncentracji i uwagi;
  • Odczuwanie dolegliwości bólowych w okolicach krzyża oraz brzucha;
  • Zaburzenia snu;
  • Odczuwanie zaburzeń czynności serca;
  • Wahania poziomu ciśnienia krwi;
  • Odczuwanie uporczywego swędzenia skóry;
  • Dolegliwości trawienne, które mogą występować pod postacią nudności, a nawet wymiotów;
  • Zwiększenie lub utratę łaknienia;
  • Zwiększoną tendencję do rozwoju stanów zapalnych.

Co ciekawe, mężczyźni doświadczający objawów ze spektrum zespołu couvade częściej skarżą się na dolegliwości somatyczne, niż te związane z poczuciem psychicznym.

zespół wylęgania ojca

Gdy wizja rodzicielstwa przeraża – kiedy warto skorzystać z pomocy psychologa?

Doświadczenie rodzicielstwa dla wielu osób jest niezbędne dla osiągnięcia poczucia spełnienia. Zakorzenione w naszej kulturze stereotypy po dzień dzisiejszy (choć nie bezpośrednio) wskazują mężczyźnie kierunek osiągnięcia życiowego sukcesu, na który składają się zdobycie odpowiedniej posady, założenie rodziny i zbudowanie domu. Niemniej jednak, nie dla wszystkich mężczyzn okres przygotowania do ojcostwa wiąże się z poczuciem dumy z własnych osiągnięć prokreacyjnych. Dla wielu z nich, wizja zmiany dotychczasowego stylu życia, a także istotna zmiana relacji z partnerką, jest powodem doświadczania trudnych emocji, które mogą przekraczać zdolności adaptacyjne jednostki.

Kiedy mężczyzna zaczyna odczuwać przewlekły stres, znaczące obniżenie nastroju oraz stany lękowe spowodowane wizją zbliżającego się rodzicielstwa, nie powinien pozostawać z tym sam. Niestety, wielu mężczyzn (którym kulturowo przydzielona została rola niezachwianej opieki nad kobietą oczekującą dziecka) boi się przyznać przed samymi sobą, że zadania związane z ojcostwem są dla nich przerażające. Dlatego też, niejednokrotnie zamykają się oni w świecie wewnętrznych przeżyć, którym dają wyraz poprzez podejmowanie często nieracjonalnych zachowań, negatywnie wpływających na cały system rodzinny.

W związku z tym, niezwykle ważne jest, aby mężczyzna (którego zadaniem jest przecież zapewnienie wsparcia ciężarnej partnerce) w sytuacji doświadczania negatywnych przeżyć był w stanie otrzymać fachowe wsparcie psychologiczne. Dzięki właściwej opiece i pomocy psychologa, możliwe staje się bowiem skonfrontowanie z odczuwanymi obawami oraz negatywnymi emocjami, co przyczynia się nie tylko do zapobieżenia eskalacji negatywnych przeżyć, ale przede wszystkim do możliwości osiągnięcia osobistego wzrostu, który jest niezwykle ważny dla rozwoju ojcowskiej dojrzałości.

Przygotowanie do ojcostwa — podsumowanie

Kiedy myślimy o przygotowaniach na narodziny dziecka, w naszej wyobraźni zazwyczaj pojawia się obraz kobiety dbającej o swoją dietę, poddającej się regularnym kontrolom w gabinecie specjalisty, jak również przyszłej mamy radośnie przygotowującej wyprawkę dla dziecka. Chociaż z roku na rok, rola ojca w tym wyjątkowym okresie zyskuje na znaczeniu, nadal niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że przygotowanie do tacierzyństwa związane jest nie tylko z pomocą niezbędną podczas malowania pokoju, czy też składania łóżeczka. Mężczyźni przygotowują się do rodzicielstwa przede wszystkim w aspekcie psychicznym. Przygotowania te mają jednak odmienny charakter niż w przypadku kobiet, ponieważ nie są one związane z bezpośrednimi zmianami fizjologicznymi. Dlatego też, przyszły tata tylko za pośrednictwem własnej wyobraźni, a także zachowania przyszłej matki dziecka, jest w stanie zrozumieć, że życie, które do tej pory miało swój określony porządek, nieodwracalnie się zmieni. W związku z tym, mężczyźni mogą doświadczać wielu różnych emocji, zarówno tych o zabarwieniu pozytywnym, jak i negatywnym. W przypadku tych drugich, niezwykle ważne jest zapewnienie im odpowiedniego wsparcia, dzięki któremu będą oni w stanie zapewnić swojej partnerce właściwe poczucie troski i bezpieczeństwa.

Bibliografia:

  1. Bielawska-Batorowicz E., Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice 2006;
  2. Brennan A., Marshall-Lucette S., The Couvade Syndrome: Implications of the “Pregnant” Male from a Global Perspective, Paper on: International Nursing Research Congress Focusing on Evidence-Based Practise”, Vancouver, 13-17.07.2009;
  3. Brennan A., Marshall-Lucette S., Ayers S., Ahmed H., A critical review of the Couvade syndrome:the pregnant male, „Journal of Reproductive and Infant Psychology” 2007, nr 25(3), s. 173-189;
  4. Brennan A., Marshall-Lucette S., Ayers S., Ahmed H., A qualitative exploration of the Couvade syndrome in expectant fathers, „Journal of Reproductive and Infant Psychology” 2007, nr 25(1), s. 18-39;
  5. Budrowska B. Tacierzyństwo, czyli nowy wzór ojcostwa. Kultura i Społeczeństwo 2008; 3: 123-151;
  6. CooperS., A rite of involvement? Mens transition to fatherhood, „Durham Anthropology Journal” 2005, nr 13(2), s. 1-24;
  7. Dąbrowska – Wnuk M. Przywiązania rodziców do swego dziecka w prenatalnym okresie jego życia [w:] A. Żywczok (red.), Miłość – akt preferencji duchowości człowieka. Studium bliskości uczuciowej, 103-119. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2013;
  8. Dąbrowska – Wnuk M. Uwarunkowania więzi emocjonalnej między rodzicami a ich prenatalnym dzieckiem [w:] A. Żywczok (red.), Znajomość. Koleżeństwo. Przyjaźń. Dynamizm ewoluowania więzi emocjonalnej, 23-39. Warszawa 2014; Wydawnictwo Akademickie „Żak”;
  9. Dąbrowska – Wnuk M. The man – a future father – in search of new identity [w:] M. Szyszka, Ł. Tomczyk, V. Gulevska, D. Petrovski (red.), Modern social and educational challenges and phenomena. Polish and Macedonian perspective, 285-298. Cracow-Bitola: Pedagogical University of Cracow, Department of Social Pedagogy and Andragogy, 2015;
  10. Dzierżanowski J., Wybrane aspekty życia religijnego i duchowego małżonków w przygotowaniu do porodu, w: Optymalizacja porodu – zagadnienie interdyscyplinarne, red; E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski, Kraków 2008, s. 71-79;
  11. Hanulewicz M., Uciemiężony czy szczęśliwy, czyli dziewięć miesięcy oczekiwania na narodziny dziecka z perspektywy męża, w: Ciąża czy stan błogosławiony? Zagadnienie interdyscyplinarne, red. E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski, Kraków 2011;
  12. Kornas-Biela D„ Kulturowo-społeczne przyczyny kryzysu ojcostwa, w: Ojcostwo wobec wyzwań współczesności, red. D. Kornas-Biela, Lublin 2007, s. 35-48;
  13. Kornas-Biela D., Okres prenatalny, w: Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, red. J. Trempała, Warszawa 2011, s. 147-171;
  14. Kornas-Biela D„ Rodzina w procesie prokreacji, w: Rodzina. Bezcenny dar i zadanie, red. J. Stała, E. Osewska, Radom 2006, s. 481-539;
  15. Kornas-Biela D., Współczesny kryzys ojcostwa, w: Oblicza ojcostwa, red. D. Kornas-Biela, Lublin 2001, s. 171-192;
  16. Liberska H. Rozwój rodziny i rozwój w rodzinie [w:] I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, 221-240. Warszawa 2014; Wydawnictwo Naukowe PWN SA;
  17. Nesterowicz-Wyborska J. Jak badać ojcostwo, czyli o potrzebie (re)konceptualizacji pojęcia ojcowskiego zaangażowania [w]: H. Liberska, A. Malina (red.), Wybrane problemy wspólczesnych małżeństw i rodzin, 137-148. Warszawa 2011; Wydawnictwo Difin SA;
  18. Storey A.E., Walsh C.J., Quinton R.L., Wynne-Edwards K.E., Hormonal correlates of paternal responsiveness in new and expectant fathers, „Evolution and Human Behavior” 2000, nr 21(2), s. 79-95;
  19. Wojaczek M. Rozwój więzi z dzieckiem w prenatalnym okresie życia [w:] E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red.), Ciąża czy stan błogosławiony? Zagadnienie interdyscyplinarne. Kraków 2011: Wydawnictwo Impuls.
mapa dojazdu

Centrum Medyczne Meavita

Nasza lokalizacja

ul. Rusznikarska 14 lokal XX,
31-261 Kraków

Rejestracja pacjentów

pon – czw: 8:00 – 18:00
pt: 8:00 – 16:00
+48 881 20 20 20
+48 881 30 30 30
kontakt@meavita.pl

Fizjoterapia

mgr Ewelina Bijak
+48 881 03 03 07

mgr Konrad Węgliński
+48 881 91 91 60

fizjoterapia@meavita.pl

Poradnia dietetyczna

mgr Aneta Żebrowska

dietetyka@meavita.pl

Infolinia testy prenatalne

+48 881 03 03 03

Poradnia psychologiczna

mgr Gabriela Czarnecka
+48 881 03 03 04

mgr Dorota Stachnik
+48 881 03 03 05

mgr Aleksandra Wasilewska

psychologia@meavita.pl

Inspektor Ochrony Danych

Łukasz Długosz
iod@meavita.pl

Nasze strony

Media społecznościowe

Współpraca

Treści publikowanie na stronie mają charakter informacyjny oraz edukacyjny, nie stanowią porady medycznej.