Sytuacje kryzysowe – jak je rozpoznać

Przychodzą czasami takie momenty w życiu, kiedy czujemy, że czegoś nam brakuje, że nie radzimy sobie z problemami, albo po prostu brakuje nam pomysłów na rozwiązanie ważnej dla nas sytuacji. Takie chwile to sytuacje kryzysowe, którym towarzyszą zwykle negatywne emocje jak niepewność, smutek, poczucie braku kontroli, co z kolei może wywoływać różnego rodzaje lęki i ataki paniki. Niekiedy takie sytuacje wywołują również frustracje i napięcie emocjonalne, a poczucie zagrożenia może wywoływać nawet złość prowadzącą do zachowań agresywnych.

Osoby będące w kryzysie często mają problemy ze skupieniem uwagi, z podejmowaniem decyzji, co często skutkuje problemami w podejmowaniu racjonalnych decyzji. Dodatkowo bardzo uporczywym objawem mogą być natrętne myśli, które są tym silniejsze, im bardziej osoba chce się ich pozbyć. Jednak sytuacje kryzysowe nie tylko mają wpływ na sferę emocjonalną i poznawczą, ale również na życie prywatne. Wszelkie te objawy mogą prowadzić do stopniowego wycofywania się z życia społecznego, trudności w komunikacji oraz unikania kontaktów z ludźmi, które prowadzą do ogromnego poczucia osamotnienia i niesprawiedliwości. A to z kolei może prowadzić do depresji lub zachowań niebezpiecznych jak nadużywanie alkoholu czy narkotyków, albo szukania uznania w ryzykownych kontaktach. Objawami, które również mogą zaniepokoić, są często powtarzające się objawy somatyczne jak bóle głowy, brzucha, nudności czy wymioty, które nie mają żadnej przyczyny medycznej. Dodatkowo zaburzenia snu (senność lub bezsenność) połączona z koszmarami sennymi oraz zaburzenia łaknienia mogą być związane z problemami emocjonalnymi. Pacjenci bardzo często skarżą się również na wrażenie kłucia w klatce piersiowej albo kołatanie serca wraz z nadmierną potliwością.

Sytuacje kryzysowe – co może je wywołać

Zwykle sytuacje kryzysowe kojarzą się z kataklizmami, wojnami czy wypadkami. Jednak mało osób zdaje sobie sprawę, że tak naprawdę nawet zwykłe codzienne sytuacje oraz nagłe, nieprzewidywalne momenty mogą powodować w nas poczucie zagubienia i zagrożenia, które mogą prowadzić do rozwoju problemów emocjonalnych.

Sytuację kryzysową może wywołać bardzo wiele czynników. W życiu codziennym są to zwykle problemy w pracy oraz w relacjach międzyludzkich zwłaszcza partnerskich. Zbyt wysokie oczekiwania, ciągłe kłótnie powodują, że z czasem mamy po prostu wszystkiego dosyć, nasza motywacja zaczyna spadać, a lęki dotyczące przyszłości spędzają nam sen z powiek.

Jednym z najbardziej traumatycznych wydarzeń w życiu każdego człowieka jest śmierć bliskiej osoby i związana z nią żałoba. W tym okresie człowiek może odczuwać bardzo dużo sprzecznych emocji od smutku i lęku związanego z osamotnieniem, po poczucie winy (czy na pewno zrobiłem wszystko, aby pomóc kochającej osobie) nawet po złość do zmarłego, personelu medycznego, a nawet do osób zupełnie z nią niezwiązanych. Śmierć to przełomowy moment dla tych, którzy zostają. Muszą na nowo ułożyć sobie życie bez utraconej osoby, przewartościować je i pogodzić się ze stratą.

Paradoksalnie nawet pozytywne zdarzenia mogą doprowadzić do kryzysu emocjonalnego. Przeprowadzka do nowego miejsca, zmiana pracy, zawarcie związku małżeńskiego czy ciąża i narodziny dziecka. Te wszystkie wydarzenia niosą ze sobą element niepewności i strach o to jak będzie wyglądało nasze życie, a to może prowadzić do trudności w radzeniu sobie w nowych sytuacjach i postrzegania ich jako pozytywne wydarzenie. Rodzić to może frustracje, że nawet w tak radosnych momentach nie mogę cieszyć się życiem, jednak pamiętajmy, że każda zmiana jest trudna i może sprawiać trudności w radzeniu sobie z nią.

Jak sobie pomóc – sytuacje kryzysowe

Największą ulgę osobom doświadczającym kryzysu może przynieść psychoterapia. Dzięki szczerej i swobodnej rozmowie z terapeutą osoba poznaje i uczy się rozumieć przyczyny swoich problemów, jak radzić sobie z negatywnymi emocjami oraz doświadczania przyjemności. Taki spotkania umożliwią poznanie siebie, swoich potrzeb, hierarchii wartości oraz życiowych celów, co bardzo ułatwia podejmowanie w przyszłości właściwych wyborów zgodnych z własną naturą. Dzięki atmosferze pełnej zrozumienia pozwala zmierzyć się z nadmiernym lub zupełnie nieadekwatnym poczuciem winy, brakiem poczucia własnej wartości, skłonności do nadodpowiedzialności, a to znacznie ułatwia nawiązywanie satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi. Dzięki tej wiedzy zwykle dręczące objawy jak lęk, obawy, natrętne myśli, czy uczucie osamotnienia tracą na swej intensywności lub po prostu znikają.

Kiedy czujemy, że przestajemy radzić sobie z naszym życie, a wsparcie rodziny czy przyjaciół już nie wystarcza, nie czekajmy, aż kryzys zawładnie naszym życiem i nie pozwoli się nim cieszyć. Dajmy sobie szansę i poszukajmy pomocy u specjalisty.