Życie i pasje taty przed narodzinami dziecka

Zanim mężczyzna stanie się ojcem, zazwyczaj wiedzie życie według ustalonego przez siebie planu i zasad. I chociaż w dalszej części artykułu skupimy się na tym, jak tacierzyństwo wpływa na codzienność mężczyzny i możliwość realizowania przez niego własnych pasji, w tym miejscu pragniemy skoncentrować się na samej specyfice męskiego życia.

Cechy osobowości oraz temperament mężczyzny nie są odgórnie ustanowione i nadane wyłącznie przez naturę. Dlatego też możemy przyjąć, że życie każdego mężczyzny, w zależności od wielu czynników (w tym tych o znaczeniu psychologicznym oraz społeczno-kulturowym), będzie przebiegało w inny sposób. Niemniej jednak, dokonując przeglądu literatury specjalistycznej, jesteśmy w stanie rozpoznać pięć głównych kierunków aktywności mężczyzny. Wśród nich należy wyróżnić aspekt fizyczny, intelektualny, artystyczny, jak również uczuciowy oraz sentymentalny. Zdaniem niektórych psychologów, to właśnie aspekt fizyczny, intelektualny i artystyczny wiodą prym w życiu mężczyzny. Szczególną uwagę od wielu pokoleń zdaje się zwracać zwłaszcza aspekt fizyczny, który posiada istotne znaczenie w życiu mężczyzny już od momentu dzieciństwa i trwa aż do starości.

Fizyczność kojarzona z siłą i muskulaturą nadaje mężczyźnie siłę, a tym samym poczucie sprawczości. Dlatego też, mężczyźni częściej niż kobiety pragną szczycić się swoją sprawnością. Co warto również zauważyć, w momencie doświadczania przez nich zmniejszenia sił fizycznych (między innymi na skutek problemów zdrowotnych), mogą oni odczuwać obniżenie nastroju i spadek motywacji w życiu codziennym. Nie dziwi więc fakt, że wiele pasji mężczyzn związanych jest z uprawianiem systematycznej aktywności fizycznej, która jest dla nich źródłem satysfakcji.

Psychologowie zwracają uwagę, że aktywność intelektualna, a także artystyczna również jest bardzo istotna w świecie współczesnych mężczyzn i także one wpływają na ich pasje oraz sposób spędzania wolnego czasu. I chociaż możemy odnieść wrażenie, że wielu dzisiejszych mężczyzn poświęca swój czas na pasje związane z grami i internetem, warto zwrócić uwagę na fakt, że z roku na rok zwiększa się zainteresowanie nowymi formami sportu. Coraz więcej osób decyduje się także na uczęszczanie na siłownię (zwłaszcza w ośrodkach miejskich). Młodzi mężczyźni starają się dbać o swoją formę fizyczną. Niemniej jednak, czy rozważają oni możliwość, że wraz z narodzinami dziecka ich swoboda związana ze spełnianiem pasji może się zmienić? W końcu tacierzyństwo związane jest z nowymi obowiązkami, które oddziałują nie tylko na nasze samopoczucie psychiczne, ale także fizyczne.

Co zmienia się w życiu taty po narodzinach pierwszego dziecka?

Decydując się na założenie rodziny, zarówno kobieta, jak i mężczyzna bierze na siebie odpowiedzialność i jednocześnie przywilej sprawowania opieki nad dzieckiem oraz dbania o jego wszechstronny rozwój i jak najwyższą jakość jego życia. Dla wielu dorosłych mężczyzn rodzicielstwo odgrywa jedną z najważniejszych ról. Psychologowie zwracają również uwagę na fakt, że wraz z narodzinami dziecka, w życiu mężczyzny pojawia się wiele nieznanych dotąd wyzwań, którym stawianie czoła prowokuje znaczące zmiany zarówno w obrębie codzienności, jak i tożsamości jednostki.

We współczesnych badaniach psychologicznych większość mężczyzn zgodnie twierdzi, że ich życie po narodzinach dziecka zaczęło podlegać intensywnym przemianom. Zmiany te dotyczyły nie tylko codziennych obowiązków, ale także dynamiki dotychczasowej relacji partnerskiej/małżeńskiej. W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że zmiany te posiadają charakter indywidualny i w znacznej mierze zależą od subiektywnej oceny jednostki.

Psychologowie dostrzegają, że podczas badań, młodzi ojcowie zwracają uwagę na zmiany, które dokonują się w czterech głównych aspektach: czasu (związanego z pojawieniem się dziecka na świecie), intensywności oraz nasilenia zmian, wielkości (rozumianej jako zasięg zmian w życiu codziennym mężczyzny), a także wartościowania (określającego, czy mające miejsce zmiany mają charakter pozytywny, czy negatywny).

Bez względu na to, jak są one później odbierane przez młodego ojca, specjaliści twierdzą, że zadaniem każdego mężczyzny, który przygotowuje się do założenia rodziny, jest jednoczesne przygotowanie się na zmiany mogące nadejść wraz z rodzicielstwem.

Poniżej postanowiliśmy wyróżnić najważniejsze obszary zmian, które dokonują się w sferze codziennego życia mężczyzny po narodzinach pierwszego dziecka.

• ZWIĘKSZENIE ILOŚCI OBOWIĄZKÓW – wraz z narodzinami dziecka, mężczyzna powinien podejmować się wypełniania nowych obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem, młodą mamą oraz domem. Taka zmiana intensywności oraz ilości zadań domowych istotnie wpływa na zmniejszenie ilości czasu wolnego, który do tej pory mężczyzna mógł wykorzystywać na spełnianie swoich pasji;
• WIĘKSZA ODPOWIEDZIALNOŚĆ I ZMIANA JEJ ZNACZENIA – wraz z narodzinami dziecka, mężczyzna (oraz jego partnerka) stają się odpowiedzialni za życie i wychowanie nowego człowieka. To sprawia, iż wielu mężczyzn zaczyna przywiązywać większą wagę do swojego zachowania, a także wykonywanych pasji. Wielu z nich pragnie bowiem stanowić w przyszłości wzór dla swoich potomków;
• ZMIANA DOTYCHCZASOWYCH WARTOŚCI ORAZ PRIORYTETÓW – po narodzinach dziecka, mężczyźni często przewartościowują swoje dotychczasowe życie i nadają mu nowe priorytetu. W obliczu zadań związanych z wychowaniem dziecka, pasje mężczyzny niejednokrotnie zostają odsunięte na dalszy plan.

Nasze wspólne pasje – czyli proces adaptacji do zmian po narodzinach dziecka

Pierwsze tygodnie po narodzinach dziecka stanowią ogromne wyzwanie dla młodych rodziców. To często czas intensywnego wysiłku, a nawet rezygnacji z własnych potrzeb. To nic dziwnego, że mężczyzna w tym czasie może czuć się zmęczony. Dlatego też podobnie jak jego partnerka, zasługuje on na odpoczynek. W czasie, gdy noworodek w pierwszych tygodniach swojego życia wywraca życie młodych rodziców do góry nogami, trudno jest znaleźć odrobinę czasu dla samego siebie, a co dopiero na realizację pasji. Niemniej jednak psychologowie zaznaczają, że to niezwykle ważne, aby nie rezygnować całkowicie ze swojego dotychczasowego życia. Choć początki tacierzyństwa mogą wyzwalać potrzebę wyciszenia własnych pasji, nie powinny powodować rezygnacji z odpoczynku i własnego komfortu.

Rodzicielstwo to szczególnie skomplikowane zadanie, które zarówno od kobiety, jak i mężczyzny wymaga przystosowania się. Nie oznacza ono jednak rezygnacji ze swojego dotychczasowego życia, a tym bardziej pasji. Niemniej jednak wymaga zmiany organizacji czasu oraz sposobu jego realizacji.

Psychologowie zwracają uwagę, że znaczna część młodych mężczyzn obawia się, że wraz z narodzinami dziecka, nie będzie w stanie realizować swoich pasji. Z czasem jednak zdają oni sobie sprawę z tego, że dziecko nie jest przeszkodą, a z czasem może nawet stać się towarzyszem.

Jeśli nasze pasje mogą kształtować w dziecku postawy prozdrowotne, powinniśmy angażować malucha w ich realizację już od samego początku. Dzieci bowiem uczą się poprzez naśladownictwo. Dlatego też warto stanowić dobry przykład dla dziecka. Dzięki postępowi technologii oraz sektora handlowego możemy dziś bez trudu znaleźć liczne akcesoria, które pozwalają nam na uprawianie aktywności fizycznej nawet z najmłodszymi dziećmi. W związku z tym zachęcanie dziecka do dzielenia z nami pasji zdaje się być doskonałym remedium na lęk przed tym, że wraz z jego narodzinami, nie będziemy już mieli czasu dla siebie oraz na realizację dotychczasowego hobby.

Psychologowie alarmują jednak, aby nie wywierać na dziecku nadmiernego nacisku. Część mężczyzn może bowiem przekroczyć cienką granicę między zachęcaniem dziecka do realizacji danej aktywności a wywieraniem na nim presji.

Czy ojcostwo może stać się nową pasją?

Zaangażowane tacierzyństwo to coś znacznie więcej, niż wypełnianie kolejnych zadań, których celem jest sprawowanie obowiązku opiekuńczego nad dzieckiem. Tacierzyństwo to działania oraz emocje, które skierowane są na dobro i rozwój dziecka. Wraz ze zmianą podejścia mężczyzn do ojcostwa, coraz więcej młodych osób z zaangażowaniem podchodzi do wypełniania niniejszej roli, już od momentu wiadomości o ciąży. To właśnie wtedy starają się oni zdobywać jak najszerszą wiedzę z zakresu rodzicielstwa, a także rozwoju dziecka. Starają się oni także inwestować w swój rozwój, aby w przyszłości móc stanowić wzór dla swojego potomka. Dlatego też zaangażowane ojcostwo bezsprzecznie wymaga poświęcenia oraz oddania.

Dla wielu współczesnych mężczyzn tacierzyństwo staje się ich najważniejszym zadaniem. Czy jednak możemy porównać je do pasji?

Zdaje się, że rodzicielstwo jest czymś znacznie więcej, bowiem gdy raz się na nie zdecydujemy, do końca życia nie powinniśmy z niego rezygnować. Niestety, zdarzają się przypadki, w których wyobrażenia na temat ojcostwa zderzają się brutalnie z rzeczywistością, co doprowadza u niektórych mężczyzn do poczucia frustracji oraz rezygnacji.

Tacierzyństwo może stać się najważniejszym zadaniem dla wielu mężczyzn i jednocześnie pasją. To właśnie Ci mężczyźni każdego dnia będą starali się doskonalić swoje umiejętności oraz rozszerzać wiedzę, która pomoże im w procesie wychowawczym. Warto jednak pamiętać, że nawet największe zaangażowanie oraz pasja włożona w realizację zadań rodzicielskich nie oznacza braku trudności i niepowodzeń. Niemniej, jednak kiedy ojcostwo zaczyna przyjmować znamiona pasji, jego realizacja wpływa na odczuwanie wysokiej satysfakcji, a tym samym zwiększenie ogólnego poziomu zadowolenia z życia.

Zaangażowane ojcostwo a rozwój dziecka

Wychowanie dziecka to wyjątkowy proces, w którym niezwykle ważne jest zaangażowane uczestnictwo nie tylko matki, ale także ojca. Dzisiaj coraz więcej się o tym mówi i z każdym rokiem publikowane są również nowe badania naukowe, dzięki którym możemy dowiedzieć się, jak ważne jest uczestnictwo taty w prawidłowym rozwoju malucha. Zdaniem współczesnych psychologów, oparty na bezpieczeństwie i akceptacji, satysfakcjonujący kontakt między ojcem a dzieckiem sprzyja kształtowaniu prawidłowych relacji z otoczeniem. Co więcej, oddziałuje również na wzmocnienie pewności siebie i ułatwia proces kształtowania się tożsamości.

Specjaliści z dziedziny pedagogiki i psychologii podkreślają, że zaangażowany udział mężczyzny w procesie wychowawczym powinien mieć miejsce bezpośrednio po narodzinach dziecka (a nawet jeszcze w okresie ciąży i porodu). Poprzez okazywanie matce dziecka wsparcia i umożliwianie jej zaczerpnięcia odpoczynku, mężczyzna pośrednio oddziałuje bowiem na samopoczucie malucha, co ponownie sprzyja jego prawidłowemu rozwojowi.

Zaangażowane ojcostwo to nie tylko spędzanie z dzieckiem czasu podczas zabaw i wykonywania wspólnych pasji. To także równe dzielenie się obowiązkami domowymi z partnerką i wykonywanie zadań pielęgnacyjnych związanych z opieką nad noworodkiem. Bardzo ważne jest również, aby ojciec kojarzył się nie tylko ze sportem i zabawą, ale także z wypełnianiem obowiązków. W ten sposób dziecko będzie w stanie kształtować swój światopogląd na podstawie właściwych wzorców, które przyjdzie mu obserwować już od pierwszych dni swojego życia.

Aby dziecko rozwijało się prawidłowo, musi czuć się nie tylko akceptowane, ale także wspierane przez swoich rodziców. To bardzo ważne, ponieważ w ten sposób zarówno mama, jak i tata budują w nim stabilne poczucie bezpieczeństwa. W świetle współczesnych analiz naukowych, dzieci, w których wychowaniu nie uczestniczył ojciec, częściej cechują się niskim poczuciem bezpieczeństwa i pewności siebie, a co za tym idzie, przejawiają trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami i częściej zdradzają objawy lęku.

Czas dla siebie – czyli jak ważne jest kontynuowanie swoich pasji w obliczu rodzicielstwa

Narodziny dziecka kojarzą nam się często z ogromnym szczęściem i rozpoczęciem nowego rozdziału w życiu, a także z wydarzeniem, które spaja dwoje ludzi i tworzy „pełną rodzinę”. Niemniej jednak czasem zdarza się, że w obliczu nadmiaru obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem, zaczynamy zapominać o tym, co wcześniej stanowiło dla nas źródło radości.

Młodzi ojcowie niejednokrotnie zdradzają, iż po narodzinach pierwszego dziecka niezwykle trudno jest im znaleźć czas na odpoczynek, a co dopiero wyjście „tylko we dwoje”, czy też realizację własnych pasji. Czas przystosowania się do nowej rzeczywistości może trwać kilka miesięcy, a nawet lat. Dlatego też to bardzo istotne, aby w niniejszym okresie nie rezygnować z samego siebie. Bo chociaż małe dziecko bezsprzecznie potrzebuje naszego wsparcia, równie ważne jest, aby wsparcie to zapewniał mu szczęśliwy rodzic, który znajduje czas na odpoczynek oraz wykonywanie czynności, które sprawiają mu dużą radość.

Psychologowie podkreślają, aby młodzi rodzice nie zatracali się w rodzicielstwie, albowiem w ten sposób mogą zatracić siebie nawzajem, a nawet siebie samych. To bardzo istotne, aby już na etapie ciąży zastanowili się oni nad tym, jak mogą zorganizować swoje obowiązki w taki sposób, aby przynajmniej raz w tygodniu każde z nich znalazło chwilę dla siebie.

Z uwagi na ciążące na młodych rodzicach poczucie obowiązku, niejednokrotnie zdarza się, że w sytuacji, w której pragną oni spędzić czas na realizacji własnych pasji, czy też po prostu odpocząć tylko w swoim towarzystwie, towarzyszą im wyrzuty sumienia. Zdarza się, że narasta w nich tak silne poczucie winy, że rezygnują oni z realizacji własnych potrzeb, w przekonaniu, że cały swój wolny od pracy czas powinni poświęcać dziecku.

Tymczasem, psychologowie są zdania, że rodzice – mimo nowych obowiązków – nie powinni rezygnować z realizacji własnych pasji. Możliwość spędzania czasu na dowolnej aktywności, która jest źródłem radości, sprzyja zachowaniu równowagi, a tym samym zmniejszeniu poziomu odczuwanego stresu, co jednocześnie przyczynia się do podniesienia ogólnego poziomu satysfakcji z życia.

Podsumowanie

Narodziny pierwszego dziecka to bezsprzecznie jedno z najważniejszych wydarzeń w życiu mężczyzny, które istotnie wpływa na jego codzienność. Od tej pory stoi on bowiem przed wielką odpowiedzialnością i nowymi obowiązkami, których pogodzenie z pracą zawodową oraz dotychczasowymi pasjami, wymaga często dobrej organizacji. Zdarza się, że w obliczu tacierzyństwa (zwłaszcza podczas pierwszych miesięcy, a nawet lat życia dziecka), mężczyźni rezygnują z ulubionych form spędzania wolnego czasu, co może wpływać na pogorszenie ich ogólnego samopoczucia. Dlatego też współcześni psychologowie podkreślają, jak ważne jest zachowanie równowagi podczas wypełniania roli rodzica. Ich zdaniem to niezwykle ważne, aby młode mamy i ojcowie nie zatracali się w obliczu nowych obowiązków, a ich uwaga nie była skupiona wyłącznie na dziecku. W związku z tym zachęcają oni młodych rodziców do spędzania czasu tylko we dwoje lub do kontynuowania swoich pasji, które stanowiły dla nich źródło radości jeszcze przed narodzinami dziecka.

Bibliografia

1. Arcimowicz K. (2008), Przemiany męskości w kulturze współczesnej, [w:] Fuszara M. (red.) Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Wydawnictwo Trio, Warszawa;
2. Arcimowicz K. (2008), Wizerunek ojca w polskich mediach na przełomie XX i XXI wieku, Fuszara M. (red.), Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Wydawnictwo Trio, Warszawa;
3. Bieńko M. (2008), Model ojcostwa w prywatnym i publicznym kontrakcie społecznym, w: Rodzicielstwo między domem, prawem, służbami społecznymi, red. A. Kwak, Warszawa, s. 65-70;
4. Brągiel J., Kawula S. (2007), Więzi społeczne w rodzinie, w: Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke, Toruń, s. 110-115;
5. Czub M. (2014), Specyfi ka relacji dziecka z ojcem w pierwszych latach życia z perspektywy teorii przywiązania, w: Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, t. 13, nr 3, s. 74-85;
6. Fuszara M. (red.) (2008), Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Wydawnictwo Trio, Warszawa;
7. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2005), Psychologia rozwoju człowieka Charakterystyka okresów życia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa;
8. Kliszek E. (2019), Rodzina wobec zagrożeń. Rodzina wobec szans. Socjopedagogika rodziny. Studium rodziny pełnej, Warszawa;
9. Korab K., (2007), Diagnoza sytuacji ojca w życiu współczesnej rodziny, [w:] Ojcostwo wobec wyzwań współczesności, red. D. Kornas-Biela, Fundacja Cyryla i Metodego, Lublin;
10. Liberska H., Matuszewska M. (2001), Małżeństwo. Męskość – kobiecość, miłość, konflikt, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań;
11. Michoń P. (2016), Udział ojca w czynnościach związanych z opieką nad dzieckiem – międzynarodowa analiza porównawcza, w: Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w Polsce po dekadzie członkostwa w Unii Europejskiej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 438, Wrocław, s. 64-67;
12. Opozda D. (2015), Problem wartości i wartościowania w procesie wychowania dziecka w rodzinie – niektóre kwestie w perspektywie metodologicznej, „Paedagogia Christiana” 2/36, s. 183-193;
13. Pleck J.H. (2010), Paternal involvement: revised conceptualization and theoretical linkages with child out – comes, w: The Role of Father in Child Development, ed. M. Lamb, New York, s. 58-93;
14. Sosnowski T. (2011), Ojciec we współczesnej rodzinie. Kontekst pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa;
15. Sosnowski T. (2007), Relacje ojciec – dziecko jako czynnik sukcesu wychowawczego, [w:] Dziecko sukcesy i porażki, (red.) R. Piwowarski, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa;
16. Szyszka M. (2018), Małżeństwo, rodzina, ojcostwo – tendencje przemian, „Roczniki Nauk Społecznych” 10(46), 2(2018), s. 7-27;
17. Wróblewska-Skrzek J. (2017), Nowe ojcostwo czy kryzys ojcostwa? Przemiany roli mężczyzny w rodzinie, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne” 18(1), s. 33-40.