Żywienie w I trymestrze ciąży
Jeśli czytasz ten tekst, prawdopodobnie jesteś właśnie w pierwszym trymestrze ciąży. Gratulacje! Zaczyna się właśnie niezwykły etap w Twoim życiu, podczas którego powinnaś szczególnie zadbać o siebie i swój organizm – od tego w dużej mierze zależy prawidłowy rozwój Twojego dziecka.
Planując ciążę, pewnie spotkałaś się ze stwierdzeniem, że w ciąży kobieta powinna jeść za dwoje. Nic bardziej mylnego! Oczywiście, przyjdzie czas, w którym powinnaś zadbać o większe spożycie kalorii i składników pokarmowych, jednak pamiętaj, że Twoje zapotrzebowanie nie podwaja się, a w pierwszym trymestrze najczęściej nie ulega żadnej zmianie w stosunku do czasu przed zajściem w ciążę. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy w okresie prekoncepcyjnym występowała u Ciebie niedowaga (Twoje BMI było niższe niż 18,5). W tej sytuacji powinnaś zadbać o to, aby codziennie spożywać dodatkowe 150 kcal. Jest to ilość, którą możesz uzyskać, włączając do diety np. garść orzechów, suszonych owoców, czy dodając łyżkę oleju do obiadu. Jak widzisz, zmiana ta nie powinna być dla Ciebie szczególnie kłopotliwa.
Oprócz kaloryczności diety, ważne jest także, abyś zwróciła uwagę na ilość białka w swojej diecie. Jest to główny składnik budulcowy, dlatego już od samego początku ciąży powinnaś zadbać o jego odpowiednie ilości, aby zapewnić dziecku prawidłowy wzrost i rozwój. Zgodnie z zaleceniami udział białka w Twojej diecie powinien wynosić od 10 do 20% wartości energetycznej diety w trakcie wszystkich kolejnych trymestrów ciąży. Oznacza to, że jeśli Twoje zapotrzebowanie energetyczne wynosi 2000 kcal codziennie, powinnaś spożywać od 50 do 100 g białka (jeśli nie wiesz jeszcze, w jaki sposób obliczyć swoje zapotrzebowanie energetyczne zapoznaj się z tekstem ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE W CIĄŻY, w którym znajdziesz wskazówki i informacje na ten temat).
Do produktów bogatobiałkowych, których nie powinno zabraknąć w Twojej diecie w trakcie ciąży, należą chude mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych, jaja, a także mleko i przetwory mleczne. Jeśli ograniczasz mięso i/lub wszystkie produkty odzwierzęce koniecznie zadbaj o obecność roślinnych źródeł białka, czyli właśnie nasion roślin strączkowych, a w przypadku wątpliwości odnośnie bilansowania diety zapoznaj się z tekstem WEGETARIANKA W CIĄŻY.
Zapewne, wiesz już o tym, że jednym z kluczowych dla Ciebie składników jest kwas foliowy. Jest to składnik niezbędny do prawidłowego wytworzenia cewy nerwowej dziecka, która stanowi zaczątek jego układu nerwowego. Powstaje ona już podczas pierwszego trymestru, dlatego niedobory tego składnika podczas tego okresu mogą prowadzić do powstania niebezpiecznych wad. Istotne jest zatem, abyś rozpoczęła suplementację tego składnika jak najszybciej po rozpoznaniu ciąży (jeśli nie stosowałaś suplementacji w okresie prekoncepcyjnym – jeśli tak, powinnaś kontynuować ją przez całe 9 miesięcy). Pamiętaj też, że kwas foliowy nie jest jedynym składnikiem wymagającym przyjmowania suplementów. Są to również jod oraz kwasy tłuszczowe omega-3, które również powinnaś stosować już od pierwszego trymestru.
Pamiętaj także, że w ciąży, już w pierwszym trymestrze, powinnaś zrezygnować z pewnych produktów, które mogą zaszkodzić Tobie i Twojemu dziecku. Są to przede wszystkim alkohol i papierosy, których bezwzględnie powinnaś wystrzegać się przez wszystkie 9 miesięcy. Zwróć również uwagę na napoje zawierające kofeinę – kawę i herbatę. Nie powinnaś wypijać ich w ilościach większych niż 2 szklanki dziennie. Niebezpiecznym produktem jest również wątróbka – wysoka zawartość witaminy A, która w nadmiarze może działać toksycznie, sprawia, że niebezpieczeństwa związane z jej spożyciem przewyższają potencjalne korzyści. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat produktów przeciwwskazanych w ciąży, zapoznaj się z tekstem PRODUKTY PRZECIWWSKAZANE W CIĄŻY.
Ze względu na wiele zmian zachodzących w Twoim organizmie już w pierwszym trymestrze możesz odczuć niektóre z charakterystycznych dla ciąży dolegliwości takich jak poranne nudności i wymioty. Choć nie są one bezpośrednim zagrożeniem dla Waszego zdrowia, dla własnego komfortu i dobrego samopoczucia warto, abyś planując swoje posiłki, uwzględniła towarzyszące objawy i zapoznała się ze wskazówkami, które mogą przynieść Ci ulgę. W przypadku odczuwania mdłości pomocne mogą okazać się m.in. migdały, imbir, a także podaż produktów bogatych w magnez i witaminę B6 (kakao, orzechy, pestki, nasiona, produkty zbożowe pełnoziarniste, kasze – zwłaszcza gryczana). Jeśli ten problem dotyczy Ciebie zapoznaj się z artykułem SPOSOBY NA NUDNOŚCI I WYMIOTY W CIĄŻY, w którym znajdziesz praktyczne wskazówki i porady.
Podsumowując, żywienie w każdym miesiącu ciąży, już od samego jej początku powinno realizować zarówno potrzeby Twoje, jak i intensywnie rozwijającego się dziecka. Istotne jest zatem, abyś starała się przestrzegać podstawowych zasad żywienie w każdym kolejnym trymestrze, stosowała zalecaną suplementację, a ewentualne modyfikacje na poszczególnych etapach ciąży powinny uwzględniać przede wszystkim wzrost zapotrzebowania energetycznego oraz indywidualną tolerancję konkretnych produktów.