Trądzik pospolity – definicja, przyczyny, rodzaje

Trądzik pospolity (acne vulgaris) to przewlekła, zapalna choroba skóry charakteryzująca się występowaniem otwartych i zamkniętych zaskórników, krost, grudek podskórnych oraz zmian ropnych. Szacuje się, że dotyczy ponad 80% chłopców i dziewcząt w okresie dojrzewanie oraz ok. 10 % osób po 35 roku życia. Zmiany te zlokalizowane są głównie na twarzy, zwłaszcza w tzw. strefie T (czoło, nos, broda), oraz na plecach. Należy zaznaczyć, że choć problem ten jest możliwy do całkowitego wyleczenia, to ma on skłonność do nawracania. Dlatego większość z wprowadzonych zmian, zarówno tych dotyczących pielęgnacji zewnętrznej zaleconej przez dermatologów i kosmetologów, jak i odpowiedniej diety i stylu życia, powinny mieć charakter długofalowy i utrzymywać się nawet po zaobserwowaniu poprawy lub całkowitego pozbycia się zmian zapalnych, aby zapobiec ich nawrotom.

Bezpośrednią przyczyną zmian trądzikowych jest nadmierna produkcja sebum, czyli mieszaniny substancji lipidowych produkowanej przez gruczoły łojowe skóry. W warunkach fizjologicznych sebum stanowi czynnik ochronny – nawilża skórę i zapobiega jej przesuszeniu. Jednak jego nadmierne ilości powodują zablokowanie porów skóry i ujść gruczołów łojowych, co powoduje powstawanie zaskórników. Dodatkowo, nadmiar sebum sprzyja kolonizacji przez bakterie Propionibacterium acnes, które powodują stan zapalny, zmiany ropne oraz mogą się rozprzestrzeniać na dalsze obszary.

Przyczyn nadmiernej produkcji sebum może być bardzo wiele. Wśród nich wyróżnia się m.in.:

• Zaburzenia gospodarki hormonalnej (głównie nadmiar androgenów) – wydzielanie sebum jest regulowane przez gospodarkę hormonalną, dlatego jej zaburzenia mogą wiązać się z pojawieniem się zmian trądzikowych. W szczególności negatywnie działa nadmiar androgenów, czyli męskich hormonów płciowych, które nasilają produkcję sebum. Zmiany hormonalne są charakterystyczne dla okresu dojrzewania, mogą nasilać się w okresie okołomiesiączkowym oraz w przebiegu chorób tj. PCOS. O ile nie mamy większego wpływu na gospodarkę hormonalną w okresie dojrzewania oraz w różnych fazach cyklu menstruacyjnego, ponieważ są one w pełni fizjologiczne, o tyle w sytuacji zdiagnozowanych zaburzeń hormonalnych, podstawą leczenia trądziku powinno być leczenie choroby podstawowej. Dodatkowo, w przypadku zmian trądzikowych niepodatnych na leczenie dermatologiczne, kosmetologiczne i dietetyczne, warto wykonać szeroką diagnostykę hormonalną, aby wykluczyć wszelkie nieprawidłowości hormonalne mogące stanowić podłoże problemów skórnych.
• Przewlekły stres, niewystarczająca ilość i jakość snu – prowadzony przez wiele osób tryb życia związany z ciągłym pośpiechem, stresem, brakiem odpoczynku i nieodpowiednią jakością i ilością snu może objawiać się skórnymi zmianami trądzikowymi. Wymienione zachowania wpływają negatywnie na gospodarkę hormonalną, dodatkowo często współwystępują z innymi nieprawidłowymi nawykami np. źle zbilansowaną, wysoko-przetworzoną dietą, które dodatkowo mogą nasilać problemy skórne. Dlatego bardzo ważne w leczeniu trądziku jest całościowe zadbanie o swój organizm i zadbanie o każdy aspekt stylu życia.
• Nieprawidłowa codzienna pielęgnacja – zarówno niewystarczająca, jak i nadmierna pielęgnacja, stosowanie kosmetyków nie dobranych do stanu i rodzaju skóry mogą doprowadzić do nadmiernej produkcji sebum. Każdy przypadek trądziku powinien być skonsultowany z dermatologiem i kosmetologiem, aby rozpoznać ewentualne błędy pielęgnacyjne i dobrać najoptymalniejsze rozwiązania.
• Nieprawidłowe nawyki żywieniowe – wiele osób borykających się z tym problemem zadaje sobie pytanie, czy dieta ma wpływ na trądzik. Otóż, zmiany w sposobie żywienia są bardzo ważnym elementem terapii i nie należy ich lekceważyć. Mimo to, trzeba mieć na uwadze, że w większości przypadków sama dieta nie rozwiąże problemu, a efekty będą zauważalne dopiero wtedy kiedy będzie połączona z odpowiednią pielęgnacją zewnętrzną, czy farmakoterapią zaleconą przez dermatologa oraz unormowaniem gospodarki hormonalnej, w przypadku zdiagnozowanych zaburzeń. Dodatkowo, warto podkreślić to, że wpływ poszczególnych składników pokarmowych i produktów na stan cery i nasilenie zmian trądzikowych, jest bardzo indywidualny. Nie u wszystkich osób te same zmiany doprowadzą do takich samych efektów. Dlatego planowanie diety dla osób borykających się z trądzikiem, często jest długotrwałe i może odbywać się metodą prób i błędów. W dalszej części dowiesz się, jakie zalecenia żywieniowe u większości osób z trądzikiem pospolitym mogą przynieść poprawę, co warto jeść oraz czego warto unikać. Pamiętaj jednak, że do zaobserwowania zmian konieczny jest czas, cierpliwość oraz wielokierunkowe podejście.
  

Najważniejsze zasady diety w trądziku

Bardzo często osoby borykające się z problemem trądziku skupiają się wyłącznie na eliminacji produktów, które podejrzewają o zaostrzenie objawów oraz znaczącym zwiększeniu spożycia produktów o potencjalnym pozytywnym wpływie. W zdecydowanej większości przypadków jest to jak najbardziej zasadne, trzeba jednak pamiętać, że oprócz obecności lub braku w diecie konkretnych produktów niezwykle ważne jest jej odpowiednie, całościowe zbilansowanie. Dieta w trądziku powinna opierać się na nieprzetworzonej żywności i dostarczać wszystkich witamin i składników pokarmowych w ilościach realizujących zapotrzebowanie organizmu.

Najważniejsze, ogólne zasady diety w trądziku:

• Codziennie należy spożywać warzywa w ilości minimum 400 g. W tej ilości warto uwzględnić minimum jedną porcję (ok. 100 g) zielonych warzyw liściastych oraz pomarańczowych, czerwonych warzyw bogatych w beta-karoten. Warto, aby przynajmniej połowa była spożywana w formie surowej.
• Codziennie należy spożywać owoce w ilości ok. 100-200 g. W szczególności polecane są owoce jagodowe (np. truskawki, borówki, jagody, maliny, wiśnie), ze względu na najniższą spośród wszystkich owoców zawartość cukrów prostych, wysoką zawartość polifenoli o działaniu przeciwzapalnym i regulującym gospodarkę hormonalną oraz witaminy C.
• Należy wybierać wyłącznie pełnoziarniste i razowe produkty zbożowe, a ograniczyć te przetworzone, z białej, oczyszczonej mąki.
• Głównym źródłem tłuszczów w diecie powinny być oleje roślinne tj. oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy. Dodatkowo warto włączyć do diety jedną porcję (ok. 30 g) orzechów, pestek lub nasion. Szczególnie polecane są orzechy włoskie i pestki dyni.
• Minimum 2 razy w tygodniu w diecie powinna znaleźć się porcja (ok. 100 g) ryby, najlepiej tłustej ryby morskiej (łosoś, makrela, tuńczyk, śledź). W przypadku mniejszego spożycia niezbędna jest suplementacja kwasami omega-3.
• Należy ograniczyć, a najlepiej całkowicie wyeliminować żywność wysokoprzetworzoną (fastfoody, dania typu instant), słodycze oraz słone przekąski, a także alkohol.
• Należy obserwować swój organizm i stan skóry w odpowiedzi na spożycie produktów takich jak mleko i produkty mleczne, kakao i czekolada, sól, ostre przyprawy – u niektórych osób mogą one powodować zaostrzenie objawów, jednak ich ograniczenie jest zasadne, wyłącznie wtedy, kiedy ich negatywny wpływ jest wyraźnie widoczny. 

Warto podkreślić, że zmiany te powinny być wprowadzone na stałe, a nie wyłącznie na etapie aktywnego leczenie. Warto kontynuować je również po poprawie stanu skóry, aby zapobiec nawrotom. Dodatkowo zastosowanie większości powyższych zasad poprawi nie tylko stan skóry, ale również ogólny stan zdrowia.

Indeks glikemiczny a trądzik

Indeks glikemiczny diety to najlepiej przebadany aspekt żywieniowy, którego wpływ na występowanie zmian trądzikowych jest niemal pewny i bardzo zauważalny u osób borykających się z tym problemem. Dlatego zadbanie o odpowiedni indeks glikemiczny powinno być pierwszym elementem dietoterapii trądziku.

Indeks glikemiczny to wskaźnik mówiący o tym w jakim stopniu, po spożyciu danego produktu wzrasta stężenie glukozy w surowicy krwi (glikemii). Produkty o wysokim indeksie glikemicznym, to produkty powodujące, duży, gwałtowny skok glikemii, natomiast żywność o niskim indeksie glikemicznym wiąże się z niewielkimi, stopniowymi zmianami glikemii. Długotrwałe stosowanie diety o wysokim indeksie glikemicznym może doprowadzić do hiperinsulinemii, czyli podwyższonego stężenia insuliny we krwi (insulina jest hormonem wytwarzanym w momencie wzrostu glikemii). Z kolei insulina stymuluje wydzielina insulinopodobnego czynnika IGF, który następnie wpływa na wydzielanie hormonów androgenowych. Wysokie stężenie insuliny, czynnika IGF i androgenów wyraźnie nasila produkcję sebum oraz objawy trądziku. Dlatego osoby ze zmianami trądzikowymi powinny stosować dietę o niskim indeksie glikemicznym.

Dbając o niski indeks glikemiczny dużą uwagę należy przyłożyć do produktów węglowodanowych, ponieważ to właśnie węglowodany w największym stopniu wpływają na zmiany glikemii i produkcję insuliny. Nie należy jednak dążyć do dużych ograniczeń w ogólnej ilości przyjmowanych węglowodanów – najczęściej powinny one stanowić ok. 50% kaloryczności diety, ponieważ są głównym źródłem energii, dla wszystkich narządów i są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Ważniejsza od całkowitej ilości węglowodanów w diecie jest ich jakość. Wyróżniamy dwa główne rodzaje węglowodanów – proste i złożone. Węglowodany proste, to małe cząsteczki, które nie wymagają złożonych procesów trawiennych i są szybko wchłaniane do krwioobiegu z przewodu pokarmowego – tym samym, powodują szybki wzrost glikemii i produkcję insuliny po ich spożyciu. Z kolei węglowodany złożone, to rozbudowane cząsteczki, których trawienie jest zdecydowanie wolniejszym i bardziej złożonym procesem, dlatego wzrost glikemii i wyrzut insuliny odbywają się stopniowo. Zatem, dieta o niskim indeksie glikemicznym powinna przede wszystkim ograniczać węglowodany proste, a bazować na produktach zawierających węglowodany złożone.

Produkty dostarczające węglowodanów prostych, mające wysoki indeks glikemiczny, które warto ograniczyć to przede wszystkim:

• żywność wysokoprzetworzona, słodycze 
• słodzone soki i napoje owocowe, słodkie napoje gazowane, 
• duże ilości soków owocowych,
• suszone owoce,
• produkty zbożowe (pieczywa, makarony), powstałe z białej, oczyszczonej mąki
• cukier, miód, syrop klonowy, daktylowy, z agawy
• syrop klonowy, glukozowo-fruktozowy i produkty z ich dodatkiem,

Natomiast węglowodany, które powinny stanowić większość w diecie osób trądzikiem to węglowodany złożone, znajdujące się w pełnoziarnistych, razowych produktach zbożowych, nasionach roślin strączkowych i niektórych warzywach.

Często kontrowersyjnymi produktami w diecie z niskim indeksem glikemicznym i dietoterapii trądziku są owoce i pieczywo. Wiele osób całkowicie rezygnuje z ich spożycia, jednak nie jest to zasadne, ani zalecane, ponieważ są to bardzo wartościowe produkty, o wysokiej wartości odżywczej, które odpowiednio wkomponowane w dietę przynoszą więcej korzyści, niż jakichkolwiek zagrożeń.

Warto pamiętać jednak o następujących kwestiach:

• Wybierając pieczywo nie należy kierować się wyłącznie jego kolorem, ale przede wszystkim składem. Utarło się przekonanie, że ciemny, brązowy chleb to zawsze chleb razowy, pełnoziarnisty, a tym samym zdrowszy, o niższym indeksie glikemicznym. Niestety jednak dość powszechnym zabiegiem stosowanym przez producentów jest dodatek karmelu, który nadaje mu ciemniejszą barwę, ale jednocześnie zwiększa jego indeks glikemiczny, kaloryczność oraz stanowi źródło węglowodanów prostych. Najlepsze pieczywo dla osób z trądzikiem powinno charakteryzować się jak najprostszym składem i zawierać mąkę pełnoziarnistą i/lub razową, wodę, sól, zakwas lub drożdże, ewentualnie dodatek naturalnych przypraw, czy ziaren, nasion, lub pestek.
• Owoce, mimo, że są źródłem węglowodanów prostych, dostarczają też wielu witamin, składników mineralnych i substancji bioaktywnych o korzystnym wpływie na organizm, gospodarkę hormonalną i stan skóry. Dodatkowo, są źródłem błonnika, który spowalnia wchłanianie węglowodanów, wzrost glikemii i produkcję insuliny. Z tych względów absolutnie nie warto całkowicie wykluczać żadnych owoców z diety, a ich ilości w granicach do 200-300 g są całkowicie bezpieczne. Warto natomiast zwrócić uwagę, na to aby w diecie przeważały owoce świeże, spożywane w całości, wtedy kiedy to możliwe razem ze skórką. Owoce w formie soków, przecierów, musów, owoce pieczone, czy suszone mają wyższy indeks glikemiczny, dlatego nie powinny być stałym elementem diety. 

W jaki sposób można dodatkowo zadbać o niski indeks glikemiczny diety w przypadku występowania trądziku?

Bardzo skuteczną i prostą metodą jest schłodzenie produktów skrobiowych (makaronu, ryżu, kasz, ziemniaków) tuż po ich ugotowaniu pod chłodną, bieżącą wodą oraz gotowanie ich al.dente, unikając nadmiernego rozgotowania. Powoduje to wytwarzanie się tzw. skrobii opornej, która wydłuża proces trawienia węglowodanów, a tym samym spowalnia wzrostu glukozy i insuliny we krwi.

Zastosowanie się do powyższych zaleceń umożliwi efektywne i długofalowe utrzymanie niskiego indeksu glikemicznego diety, dzięki czemu możliwe będzie uniknięcie częstych, nadmiernych wyrzutów insuliny, a tym samym nadmiernej produkcji androgenów odpowiedzialnych za zmiany trądzikowe. Już po miesiącu dbania o niski indeks glikemiczny diety większość osób z trądzikiem obserwuje wyraźną poprawę ( o indeksie piszemy również w artykule INDEKS I ŁADUNEK GLIKEMICZNY).

Trądzik – czego unikać? Składniki pokarmowe i produkty nasilające trądzik

Istnieje wiele produktów, których spożycie, zwłaszcza w dużych ilościach może doprowadzić do powstawania i nasilenia zmian trądzikowych. Trzeba jednak pamiętać, że nie u wszystkich osób ich ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie z diety przyniesie takie same, pozytywne rezultaty.

Wśród produktów, które najczęściej powodują nasilenie zmian trądzikowych wyróżnia się:

• Sól – nadmierne spożycie soli może być czynnikiem zaostrzającym trądzik i utrudniającym jego leczenie. Dodatkowo, dieta bogata w sól może powodować pojawienie się zmian trądzikowych we wcześniejszym wieku. Ograniczenie spożycia soli u wielu osób może przyczynić się do zmniejszenia tego problemu po ok. 2 miesiącach. Nie są znane dokładne mechanizmy działania soli, które mogłyby bezpośrednio wpływać na powstawanie trądziku, wiadomo jednak, że ma ona działanie prozapalne, które może mieć znaczenie w kontekście zmian skórnych. Zgodnie z ogólnymi rekomendacjami ilości soli nie powinna przekraczać 5 g dziennie, czyli mniej więcej jednej płaskiej łyżeczki. Trzeba jednak zaznaczyć, że dotyczy to nie tylko soli samodzielnie dodawanej do potraw, ale również tej dodawanej już na etapie produkcji. Przykładowo, w jednej kromce pieczywa znajduje się średnio 0,5 g soli, a w plastrze żółtego sera – 1 g. Jeśli w ciągu dnia w diecie pojawią się 4 kanapki z serem żółtym, da to już ok. 6, czyli więcej niż dopuszczalna ilość. Jeśli dodatkowo sól będzie dodawana do gotowych posiłków, np. zup, czy sosów, bardzo łatwo osiągnąć naprawdę wysoką zawartość soli w diecie. Dlatego, osobom z trądzikiem zalecane jest ograniczenie, a najlepiej całkowita rezygnacja z dosalania potraw oraz spożywania żywności wysoko przetworzonej, która charakteryzuje się jej największym dodatkiem.
• Mleko i produkty mleczne – poszukując informacji na temat diety w trądziku jedną z pierwszych informacji na które można trafić jest zalecenie dotyczące ograniczenia lub całkowitej eliminacji produktów mlecznych. Rzeczywiście, mleko i jego przetwory mogą zwiększać produkcję insuliny i czynnika IGF-1, a tym samym androgenów, które zwiększają produkcję sebum i jego odstawienie u niektórych osób już w ciągu 1-2 tygodni może doprowadzić do widocznej poprawy. Warto jednak pamiętać o kilku kwestiach. Przede wszystkim, takie działanie obserwuje się w szczególności przy spożywaniu mleka i produktów mlecznych odtłuszczonych. Wynika to z faktu, iż podczas procesu odtłuszczania, wraz ze zmniejszeniem zawartości tłuszczów w produkcie, dochodzi do zmniejszenia ilości rozpuszczalnych w nim hormonów. W efekcie, w produkcie przeważają hormony rozpuszczalne w wodzie, czyli androgeny, które mogą nasilać zmiany trądzikowe. U niektórych osób zastąpienie mleka i produktów mlecznych odtłuszczonych produktami pełnotłustymi może doprowadzić do poprawy stanu cery, z kolei u innych osób remisja trądziku będzie możliwa do osiągnięcia dopiero po całkowitej eliminacji produktów mlecznych, bez względu na zawartość tłuszczu. Warto wypróbować te strategie przez okres 3-4 tygodniu i w tym czasie dokładnie obserwować reakcję skóry. Jeśli w tym czasie nie dojdzie do żadnej poprawy, eliminacja produktów mlecznych będzie bezzasadna.

• Kakao – nie jest do końca jasne, w jaki sposób kakao mogłoby zaostrzać trądzik, jednak jest to widoczne u wielu osób borykających się z tym problemem. Zarówno ciemne, naturalne kakao, jak również to z dodatkiem cukru może doprowadzić do nasilenia zmian skórnych, dlatego warto wyeliminować je pod każdą postacią (czekolady, słodycze, napoje kakaowe na wodzie lub mleku, gorąca czekolada, w formie dodatku co ciast, owsianek, nalesników i innych słodkich dań) na okres około 2-3 tygodni, aby sprawdzić indywidualną tolerancję organizmu.
• Alkohol – częste spożywanie alkoholu, poprzez wpływ na gospodarkę hormonalną, może nasilać zmiany trądzikowe – dotyczy to wszystkich rodzajów alkoholi, zarówno tych mocniejszych, jak i słabszych. Biorąc pod uwagę fakt, iż alkohol nie niesie ze sobą żadnej wartości odżywczej i ma wiele negatywnych konsekwencji dla wielu aspektów funkcjonowania ludzkiego organizmu wskazana jest całkowita abstynencja. 

Składniki pokarmowe pomocne w leczeniu trądziku

Dietoterapia trądziku nie powinna opierać się wyłącznie na ograniczeniu, czy eliminacji produktów, które zaostrzają problem, ale również na uwzględnieniu w niej składników pokarmowych i ich źródeł, które korzystnie oddziałują na stan skóry, łagodzą i zapobiegają powstawaniu nowych zmian trądzikowych. Wśród składników pokarmowych o najbardziej korzystnym wpływie wyróżnia się:

• Omega 3 – kwasy tłuszczowe omega-3 mają silne działanie przeciwzapalne, regulują gospodarkę hormonalną, a dodatkowo mogą sprawiać, że produkowane przez skórę sebum jest bardziej płynne, więc w mniejszym stopniu zatykają pory i ujścia gruczołów – to wszystko przekłada się na mniejsze ryzyko wystąpienia zmian trądzikowych oraz złagodzenie tych już występujących. Osoby o niższym spożyciu kwasów omega-3 mają wyższe ryzyko wystąpienia trądziku o nawet 40%. Ich głównym źródłem w diecie są tłuste ryby morskie (tuńczyk, łosoś, śledź, makrela), które w diecie osób z trądzikiem powinny być obecne minimum 2 razy w tygodniu w ilości ok. 150 g na porcję.
• Cynk – suplementy cynku (jak również maści, czy kosmetyki z cynkiem w składzie) są bardzo często stosowane przez osoby z trądzikiem. Rzeczywiście, składnik ten wykazuje działanie bakteriostatyczne w stosunku do bakterii Propionibacterium acnes, które w największym stopniu są odpowiedzialne za nasilone zmiany trądzikowe, dlatego jego zastosowanie jest uzasadnione. Jednak do uzyskania tego efektu w zdecydowanej większości przypadków w pełni wystarczająca jest odpowiednio zbilansowana dieta bogata w cynk, a suplementy są zbędne i przyjmowane bez wyraźnych wskazań mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Do najlepszych źródeł cynku, które warto włączyć do diety w przypadku problemów z trądzikiem zalicza się produkty zbożowe pełnoziarniste, orzechy, nasiona i pestki (zwłaszcza pestki dyni), ryby i owoce morza, chude mięsa, jaja kurze, grzyby oraz nasiona roślin strączkowych. Dieta oparta o produkty nieprzetworzone, w której codziennie obecne będą minimum 2 porcje razowych produktów zbożowych, porcja białka w postaci ryby, mięsa lub jaj, 3 porcje warzyw oraz porcja orzechów, nasion lub pestek jest w stanie w pełni pokryć zapotrzebowanie na cynk i przynieść korzystne efekty w postaci zmian trądzikowych. Włączenie suplementacji nie jest niezbędne i zawsze powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem i dietetykiem.

Suplementy i zioła w trądziku

Osoby borykające się z trądzikiem często sięgają po różne suplementy i zioła, z nadzieją że przyśpieszą one leczenie zmian skórnych. Trzeba jednak pamiętać, że żaden suplement, ani preparat roślinny samodzielnie nie rozwiąże tego problemu i mogą one stanowić jedynie uzupełnienie terapii.

Suplementy, które szczególnie warto rozważyć w przypadku trądziku to:

• witamina D – u osób z nasilonym trądzikiem obserwuje się niższe poziomy witaminy D, a jej suplementacja już w nawet niewielkich dawkach może przyczynić się do poprawy stanu cery. W przypadku trądziku warto zacząć od oceny stężenia witaminy D w surowicy krwi, aby móc stwierdzić lub wykluczyć jej niedobór i dobrać najoptymalniejszą dawkę. Standardowo zaleca się przyjmowanie 2000 IU witaminy D w okresie jesienno-zimowym, jednak osoby z tendencją do trądziku mogą rozważyć przyjmowanie suplementów przez cały rok. Warto jednak podkreślić, że nie tylko niedobór witaminy D może nasilać zmiany trądzikowe – również jej nadmierne dawki mogą przyczynić się do tego problemu. Dlatego suplementacja, choć w zdecydowanej większości przypadków jest niezbędna, powinna być odpowiednio dobrana i przemyślana.
• omega-3 – suplementacja omega-3 jest niezbędna w przypadku spożycia ryb niższego niż zalecane, ponieważ żadne inne produkty, nie zawierają ich w ilościach adekwatnych do zapotrzebowania. Dodatkowo, osobom w stanie zaostrzenia trądziku zaleca się połączenie spożywania ryb 2 razy w tygodniu z codzienną suplementacją.

Dodatkowo, wśród suplementów o potencjalnym korzystnym wpływie na leczenie trądziku wymienia się również ekstrakty z zielonej herbaty, laktoferynę oraz probiotyki B. bifidum i L. delbrueckii. Niestety jednak, obecny stan wiedzy nie pozwala na jasne określenie mechanizmu ich działania oraz sformułowanie konkretnych zaleceń dotyczących niezbędnych dawek i czasu trwania kuracji. Dlatego, nie należy ich przyjmować na własną rękę, a dopiero po konsultacji ze specjalistą i wykluczeniu ewentualnych przeciwwskazań do ich przyjmowania.

Jeśli chodzi o stosowanie ziół w terapii trądziku, zgodnie z obecnym stanem wiedzy i obserwacjami, ich doustne przyjmowanie w postaci dodatku do potraw, naparów, czy wyciągów nie ma wpływu na zaostrzenie, ani zmniejszenie zmian trądzikowych. Warto jednak pamiętać, że niektóre surowce mogą wchodzić w interakcje z lekami, dlatego w przypadku stosowania doustnej farmakoterapii, zawsze warto omówić tą kwestię z lekarzem prowadzącym.

Dieta a trądzik – podsumowanie

Odpowiednia dieta ma bardzo duże znaczenie w leczeniu trądziku i nie powinna być bagatelizowana. Najważniejsze kwestie, na które należy zwrócić uwagę to indeks glikemiczny, unikanie żywności przetworzonej, dbałość o odpowiednią podaż kwasów omega-3, cynku i witaminy D. Jednocześnie warto pamiętać, że różne osoby z tym samym problemem, mogą inaczej reagować na niektóre produkty (np. nabiał, czy kakao), dlatego niezwykle ważna jest obserwacja własnego organizmu i ograniczanie wyłącznie tych produktów, które są widocznie powiązane z nasileniem zmian trądzikowych.