Masa ciała kobiety przed ciążą i przyrost masy ciała w ciąży

Spis treści
Ocena i kontrola masy ciała kobiet przed ciążą
Do oceny masy ciała u kobiet przed ciążą najczęściej wykorzystywany jest wskaźnik BMI, który uwzględnia obecną masę ciała oraz wzrost.
Wzór wygląda następująco:
masa ciała [kg] / wzrost [m] x wzrost [m] = ……….. [kg/m2]
Po podstawieniu odpowiednich wartości otrzymujemy wynik, który służy do klasyfikacji masy ciała jako zbyt niska, prawidłowa, lub zawyżona. Interpretacja wskaźnika BMI została przedstawiona w poniższej tabeli.
BMI | INTERPRETACJA WSKAŹNIKA BMI |
< 18,5 | Niedowaga |
18,5 – 24,9 | Prawidłowa masa ciała |
25 – 29,9 | Nadwaga |
> 30 | Otyłość |
Utrzymanie masy ciała w granicach normy jest bardzo istotne u wszystkich osób, na każdych etapach życia. U kobiet w okresie prekoncepcyjnym masa ciała warunkuje zarówno szanse na poczęcie dziecka, jak i prawidłowy przebieg ciąży i rozwój dziecka. Dlatego wskazane jest, aby kobiety planujące założenie rodziny starały się wprowadzić zdrowie nawyki żywieniowe i regularnie kontrolowały swoją masę ciała. Na temat wpływu zalecanego postępowania w przypadku zbyt niskiej lub zbyt wysokiej masy ciała znajduje się w artykułach: NADWAGA I OTYŁOŚĆ – DIETA PROPŁODNOŚCIOWA oraz NIEDOWAGA A NIEPŁODNOŚĆ).

Przyrost masy ciała w ciąży
Podczas ciąży prawidłowy stan odżywienia i masę ciała ocenia się na podstawie jej przyrostów w poszczególnych trymestrach. Uzależnione są one od wyjściowej masy ciała – zalecane całkowite przyrosty masy ciała w ciąży w zależności od BMI przed ciążą przedstawiono w poniższej tabeli.
Masa ciała przed ciążą | BMI przed ciążą | Zalecany przyrost masy ciała w ciąży |
Niedowaga | <18,5 kg/m2 | 12,5 – 18 kg |
Prawidłowa masa ciała | 18,5 – 24,9 kg/m2 | 11,5 – 16 kg |
Nadwaga | 25 – 29,9 kg/m2 | 7 – 11 kg |
Otyłość | ≥ 30 kg/m2 | 5 – 9 kg |
Przyjmuje się, iż w I trymestrze ciąży masa ciała może nie ulec zmianie, jednak jej przyrost nieprzekraczający 2 kg uznawany jest za bezpieczny i prawidłowy. Z kolei w II i III trymestrze ciąży należy zwracać uwagę na tygodniowe przyrosty masy ciała:
- u kobiet z prawidłową masą ciała przed ciążą powinny one wynosić ok. 0,4 kg tygodniowo,
- u kobiet z niedowagą – 0,5 kg,
- u kobiet z nadwagą lub otyłością – 0,3 kg.
Regularna kontrola przyrostów masy ciała jest niezbędna w celu oceny prawidłowego przebiegu ciąży, a także zmniejszenia ryzyka wielu powikłań. Każde odstępstwa powinny być konsultowane z lekarzem i dietetykiem w celu wykluczenia ewentualnych chorób towarzyszących ciąży, a także w celu jak najszybszego wdrożenia odpowiedniego postępowania.