Inwazyjne badanie prenatalne – kordocenteza

Kordocenteza to zabieg pobrania krwi płodu z żyły pępowinowej. Wykonywana jest od lat 80.

Wskazania do kordocentezy

Głównym celem kordocentezy jest pobranie próbki krwi płodu, aby móc zbadać w kierunku:

• mozaicyzmu chromosomalnego,
• oceny krwi płodu, a zwłaszcza obecności anemii i liczby płytek krwi lub limfocytów.

Ze względu na dość duże ryzyko wystąpienia powikłań po zabiegu wskazania powinny być rygorystycznie ograniczone do szczególnych sytuacji:

• podejrzenie aberracji chromosomowej na podstawie nieprawidłowości z wyników badań USG genetycznych,
• diagnostyka zakażeń wewnątrzmacicznych,
• diagnostyka układu krwiotwórczego u płodu,
• diagnostyka niedokrwistości,
• diagnostyka choroby hemolitycznej,
• diagnostyka niedotlenienia płodu,
• diagnostyka agenezji nerek,
• diagnostyka niewydolności nerek.

Kordocenteza może też być zabiegiem terapeutycznym i drogą podania leków, np. w przypadku zaburzeń rytmu serca u płodu czy niewydolności układu krążenia u płodu.

Czas wykonania kordocentezy

Zabieg kordocentezy można wykonać od 18 tygodnia życia płodowego do końca 35 tygodnia.

Przebieg zabiegu kordocentezy

Pod kontrolą USG wprowadza się igłę do żyły pępowinowej w przewodzie pępowinowym i pobiera próbkę krwi o objętości 0,5-2 ml. Najkorzystniejszym miejscem nakłucia jest przyczep łożyskowy pępowiny. Następnie, w specjalnym urządzeniu analizującym składniki krwi potwierdza się rodzaj badanego materiału tuż po procedurze. Ze względu na ułożenie płodu lub nieudaną próbę pozyskania krwi z żyły pępkowej można przystąpić do pobrania próbki krwi płodu z żyły wątrobowej.
Wynik badania cytogenetycznego po kordocentezie pojawia się zazwyczaj po 2-10 dniach.

Powikłania po kordocentezie

• ryzyko utraty ciąży wzrasta o 0,2-2% – przy czym najnowsze badania skłaniają się do niższej wartości,
• miejsce wkłucia może krwawić dłużej niż 90 s,
• w miejscu wkłucia może powstać krwiak,
• mogą się pojawić nieprawidłowości w zapisie kardiotokograficznym (KTG), np. bradykardia, tachykardia, deceleracje,
• zwiększone jest ryzyko infekcji wewnątrzmacicznej,
• zabieg może pobudzić mięsień macicy do czynności skurczowej,
• może wystąpią zator lub tamponada naczyń pępowinowych,
• płyn owodniowy może odpłynąć przedwcześnie. 

Czynniki ryzyka utraty ciąży po zabiegu kordocentezy:

• płód ze stwierdzonymi anomaliami strukturalnymi,
• wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu,
• wiek ciążowy poniżej 24 tygodnia.