Obniżenie narządów rodnych

Jest to dysfunkcja polegająca na przemieszczeniu się narządów miednicy mniejszej w kierunku doogonowym, przekraczającym ich fizjologiczną ruchomość. Mówiąc prościej następuje „wpuklenie” ich w obręb pochwy. 

Co jest przyczyną powstania obniżenia narządów rodnych?

Pierwsze co przychodzi na myśl to poród, jednak oczywiście występują także inne czynniki ryzyka tj.:

• Uwarunkowania genetyczne
• Choroby przewlekłe powodujące np. chroniczny kaszel
• Operacje/zabiegi w obszarze miednicy mniejszej
• Osłabienie mięśni dna miednicy.

Jak w większości schorzeń także i w tym przypadku występują symptomy, które świadczą o występowaniu problemu. Poniżej znajdują się te objawy, które powinny Cię zaniepokoić i skłonić do odbycia konsultacji u ginekologa bądź fizjoterapeuty urogineologicznego:

• Objawy ze strony pochwy
  – uczucie ciała obcego
  – uczucie ucisku
  – uczucie ciężaru
• Objawy o podłożu seksualnym
  – ból w trakcie współżycia
  – utrata moczu w trakcie współżycia
• Obawy ze strony układu moczowego
  – nietrzymanie moczu
  – parcie naglące
  – niepełne opróżnienie pęcherza
• Objawy ze strony układu wydalniczego
  – nietrzymanie stolca
  – ból przy defekacji
  – uczucie niepełnego wypróżnienia
  – uwypuklająca się ku przodowi ściana odbytnicy 

Wyróżniamy kilka typów w zależności od struktur, które ulegają obniżeniu:

1. Cystocele – obniżenie pęcherza moczowego
2. Uretrocele – obniżenie cewki moczowej
3. Proplaps – obniżenie macicy
4. Rectocele – obniżenie odbytnicy
5. Enterocele – obniżenie jelita cienkiego

Bardzo często w gabinetach możemy spotkać się z określeniem obniżenia przedniej bądź tylnej części pochwy. Jest to również uzależnione od struktur, które ulegają obniżeniu i ma to bezpośredni związek z ich anatomicznym ułożeniem. Przykładowo cystocele bardzo często wymiennie określane jest mianem obniżenia przedniej ściany pochwy.

Podstawową rzeczą z punktu widzenia terapii jest określenie stopnia obniżenia narządów miednicy mniejszej. W tym celu wykorzystuje się skalę POP-Q (Pelvic Organ Prolapse-Qualification), stosowaną zarówno w gabinetach fizjoterapii jak również ginekologicznych.

Skala POP-Q (Pelvic Organ Prolapse-Qualification) 

Jest to 5 stopniowa skala pozwalająca ocenić jak bardzo zaawansowany jest stopień obniżenia natomiast nie uwzględnia ona tego co zostało uszkodzone. 

• stopień 0 – bez obniżenia;
• stopień 1 – część prowadząca obniżenie więcej niż 1 cm ponad strzępkami błony dziewiczej;
• stopień 2 – część prowadząca obniżenie pomiędzy 1 cm powyżej, a 1 cm poniżej strzępków błony dziewiczej;
• stopień 3 – część prowadząca obniżenie więcej niż 1 cm poniżej strzępków błony dziewiczej, ale nie więcej niż 2 cm mniej, niż całkowita długość pochwy w cm;
• stopień 4 – wypadanie na długości całej pochwy.

Jeżeli masz symptomy, które Cię niepokoją a możesz je zakwalifikować do tych wymienionych powyżej przede wszystkim udaj się do ginekologa. W pierwszym etapie należy wyeliminować takie przyczyny jak guzy czy mięśniaki. Jeżeli lekarz stwierdzi u ciebie obniżenie narządu rodnego i określi jego stopień  będzie możliwy dobór odpowiedniego leczenia. Nie każde obniżenie jest od razu połączone z koniecznością zabiegu.

W przypadku 1 i 2 stopnia obniżenia bardzo dobre rezultaty przynosi właściwa terapia.  Obniżenie narządów rodnych może wynikać z zaburzonej pracy mięśni dna miednicy, które jak „hamak” je podtrzymują. Poprzez regularne ćwiczenia i co równie ważne właściwe nawyki codzienne jesteśmy w stanie wpłynąć na ich umiejscowienie a co za tym idzie także na eliminację istniejących objawów. 

Jeżeli został zdiagnozowany 3 bądź wyższy stopień obniżenia może się okazać, że zabieg będzie konieczny, co nie oznacza, że rehabilitacja nie przyniesie już żadnych rezultatów. Pamiętajmy, że zabieg przywraca anatomiczne ułożenie narządów jednak nie wzmacnia struktur, które później te narządy mają utrzymywać. Więcej na temat istoty rehabilitacji po zabiegach znajdziecie w „ terapia przed i po zabiegach”

Do podstawowych zasad, które powinniśmy przestrzegać, aby zapobiegać bądź leczyć początkowe stadia obniżenia narządów rodnych należą:

1. Regularny trening mięśni dna miednicy z wykorzystaniem pozycji odwróconych np. kolankowo-łokciowa
2. Zmniejszenie obciążenia dna miednicy poprzez prawidłową postawą ciała w tym właściwe ustawienie miednicy
3. Prawidłowe wykonywanie czynności dna codziennego – unikanie podnoszenia ciężkich przedmiotów. W sytuacjach gdy jest to konieczne pamiętaj o aktywacji mięśni dna miednicy.
4. Prawidłowe nawyki toaletowe – podstawowa zasada: Nie przyj!