Dwudziesty ósmy tydzień ciąży
Spis treści
Twoje ciało w 28 tygodniu ciąży
Chociaż przed Tobą jeszcze 3 miesiące ciąży, już teraz możesz zacząć odczuwać silniejsze dolegliwości bólowe w obrębie pleców. Twój brzuch staje się coraz większy, a to wymaga zmiany pozycji ciała, aby utrzymać równowagę. Noszenie Malucha, który staje się coraz większy, a wraz z nim również chroniąca go macica i płyn owodniowy obciąża mięsnie przykręgosłupowe. Stąd pojawiający się ból pleców.
To co możesz zrobić, aby sobie ulżyć w tych dolegliwościach, to ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców, ćwiczenia relaksacyjne oraz odpoczynek. Wraz z rosnącym brzuchem zmienia się też wygląd Twojego pępka oraz skóry na brzuchu. Wiele z przyszłych mam już w tym okresie zauważa wypukły pępek. Nie martw się, nie ma w tym nic złego. Stale rosnąca macica oraz Dziecko wypychają brzuch do przodu, co powoduje, że pępek tak jakby „wywraca się na drugą stronę”, wychodzi na wierzch. Jakiś czas po porodzie powinien wrócić do swojego pierwotnego, „wpuklonego” stanu. Dzieje się to w różnym tempie, u niektórych kobiet trwa to kilka tygodni, a u innych kilka miesięcy.
Monitorowanie ruchów płodu
Twój Maluch rośnie i stopniowo będzie miał coraz mniej miejsca w Twoim brzuchu. Czasem gdy kopniak trafi w okolice żeber, możesz stracić dech w piersiach.
Czas od ok. 25 do 32-33 tygodnia ciąży uznawany jest za czas największej aktywności Dziecka, gdyż wciąż jeszcze jest wystarczająco dużo miejsca, żeby fikać koziołki. Później jego ruchy teoretycznie będą spokojniejsze, mniej gwałtowne.
Wyczuwane przez Ciebie ruchy Maleństwa przynoszą wiele radości i nowych, nieznanych odczuć, czasem bywają też dokuczliwe. Zawsze są też dla Ciebie oczywistym znakiem, że Mały jest, rozwija się, rośnie i się rusza. Od III trymestru ciąży warto być bardziej uważnym w tym temacie, bowiem liczba ruchów Dziecka może okazać się bardzo istotna.
Jak liczymy ruchy naszego Dziecka?
Maluchy są najbardziej aktywne pomiędzy 9.00 a 21.00 i to w tym czasie liczymy. Metod jest wiele.
My proponujemy wykorzystanie jednej z 2 poniższych metod:
- Kładziesz się wygodnie na lewym boku i przez 1 godzinę (60 minut) liczysz ruchy swojego Dziecka. Liczbę ruchów zapisujesz na kartce, w ten sposób możesz porównać swoje obserwacje z innymi dniami. W tym czasie tych ruchów powinno być ok. czterech. Jeżeli Maluch wykonał tyle ruchów w czasie krótszym niż godzina, zapisz to. Dodaj również informację czy Twoja obserwacja odbywała się przed czy po jedzeniu (spożycie posiłku i wzrost poziomu glukozy we krwi pobudza Dzieciaczki do ruchu). To ważne, aby później móc porównać wyniki. W przypadku tej metody warto liczyć ruchy Dziecka min. dwa razy dziennie.
- Metoda Cardiff (częściej stosowana i polecana przez lekarzy) – polega na codziennym liczeniu ruchów Dziecka w godzinach 9.00-21.00 i zapisywaniu wyników na karcie (tzw. karta Cardiff – karta obserwacji ruchów Dziecka). Ruchy Dziecka liczysz do 10-go ruchu. Po 10-ym ruchu zapisujesz w karcie godzinę, w której poczułaś dziesiąty ruch Maleństwa. Dzieci mają oczywiście różny temperament, lecz jeśli wszystko jest w porządku, powinnaś poczuć 10 ruchów w ciągu 12 godzin. Jeśli zdarzyłoby się, że do godziny 21.00 nie wyczułaś dziesiątego ruchu, wpisujesz taką liczbę ruchów jaką poczułaś. Z codziennych obserwacji i zapisów godziny na karcie powstanie wykres. Na początku gdy Maluch ma jeszcze dużo miejsca i łatwiej mu się ruszać, odliczanie do 10 ruchów będzie szybkie i zazwyczaj skończy się przed południem. W miarę upływu tygodni, ten czas będzie się wydłużał, gdyż Maluch będzie miał coraz mniej miejsca. Taką kartę obserwacji ruchów Dziecka należy regularnie konsultować ze swoim lekarzem.
O czym warto pamiętać i na co szczególnie powinnaś zwrócić uwagę licząc ruchy Dziecka?
- Pamiętaj, że Maluch ma swoje pory aktywności i to nie jest tak, że rusza się bez przerwy. W sytuacji gdy masz wrażenie, że Maluch jest mniej aktywny w tych swoich regularnych porach, kiedy zazwyczaj był aktywny, możesz spróbować pobudzić go do ruszania się np. poprzez wypicie szklanki chłodnej wody, spacer lub zjedzenie czegoś słodkiego.
- W miarę zbliżania się terminu porodu aktywność Dziecka będzie spadała, lecz jest to spadek stopniowy. Oczywiście Twojej Kruszynce też może zdarzyć się spokojniejszy, senniejszy dzień – wykonaj wtedy czynności z punktu powyżej i sprawdź czy woda, spacer lub słodycz pobudzą Małego do działania. Pamiętaj, że praktycznie nigdy nie jest tak, że następuje duża zmiana z dnia na dzień (np. wczoraj Maluch fikał koziołki, a dzisiaj jest zupełna cisza). Taka gwałtowna zmiana powinna skłonić Cię do konsultacji z lekarzem.
- Zarówno brak wyraźnych ruchów Dziecka, jak i nagła zmiana w kierunku bardzo gwałtownych ruchów to ważny sygnał do obserwacji. Może bowiem oznaczać zdrowotne komplikacje i nie wolno takich sygnałów ignorować. W takiej sytuacji dobrze jest zachować spokój, odetchnąć, położyć się i jeszcze raz policzyć ruchy. W tym czasie zastanów się też, czy nie wydarzyło się coś co wpłynęło na Malucha. Pamiętaj bowiem, że Twój nastrój może mu się udzielić (np. jeśli z jakiegoś powodu byłaś zdenerwowana). Jeżeli nadal będziesz czuła się zaniepokojona sytuacją, nie zwlekaj i udaj się w miejsce gdzie można zrobić KTG i się skonsultować (szpital, przychodnia).
Konflikt serologiczny – profilaktyka śródciążowa
Już wiesz, że jeżeli masz grupę krwi Rh D ujemną, czyli tzw. Rh D(-), a Twój partner ma grupę krwi Rh D dodatnią, czyli Rh(+), istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia konfliktu serologicznego.
Jeśli chcesz sobie przypomnieć dlaczego tak się dzieje, na czym polega konflikt serologiczny i jakie ryzyko niesie ze sobą jego wystąpienie – zajrzyj do opisu 8. tygodnia ciąży (ÓSMY TYDZIEŃ CIĄŻY). Wiesz również o tym, że możemy zapobiegać wystąpieniu konfliktu serologicznego. Teraz nadszedł ten moment. Tak więc jeżeli masz grupę krwi Rh D (-) i w Twojej krwi nie ma przeciwciał anty-Rh D (sprawdzałaś to, wykonując badanie w kierunku przeciwciał anty-D) w okresie pomiędzy 28. a 30. tygodniem ciąży zostanie Ci podana immunoglobulina anty-D. Jej zadaniem jest zapobieganie produkcji przeciwciał anty-Rh przez układ odpornościowy matki. Jest to możliwe dzięki temu, że immunoglobulina anty-D zlikwiduje czerwone krwinki płodu, które ewentualnie dostały się do krwiobiegu kobiety, zanim zareaguje na nie układ immunologiczny kobiety będącej w ciąży.
Ocena ilości płynu owodniowego
Ocena objętości płynu owodniowego jest jednym z elementów przeprowadzanego badania USG.
Dlaczego jest to ważne, aby zwracać uwagę na ten parametr?
Wiesz już, że płyn owodniowy zapewnia Twojemu Maluszkowi optymalne środowisko do rozwoju (szerzej o funkcjach płynu owodniowego możesz przeczytać w opisie 13 tygodnia ciąży – TRZYNASTY TYDZIEŃ CIĄŻY) oraz że ilość płynu owodniowego zmienia się na przestrzeni ciąży. Do ok. 34 tygodnia ciąży ilość płynu owodniowego rośnie, a następnie stopniowo maleje. Zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża ilość płynu owodniowego może niekorzystnie wpływać na rozwój Dziecka czy też pośrednio być związana z występowaniem wad wrodzonych u Malucha. Stąd też podczas badania USG oceniana jest oprócz innych parametrów również ilość płynu owodniowego.
Co może wiązać się ze zbyt małą ilością płynu owodniowego, czyli z małowodziem?
Zakres przyczyn zbyt małej ilości wód płodowych jest szeroki. Od prozaicznych powodów jakim jest np. niewystarczające spożycie płynów przez kobietę w ciąży, aż do nieprawidłowości w przebiegu ciąży np. wady wrodzone układu moczowego Dziecka, przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego (PROM). Może również być pierwszym sygnałem niewydolności łożyska, które prowadzi do wewnątrzmacicznego zahamowania wzrastania płodu (IUGR). Z kolei zbyt duża ilość płynu owodniowego (wielowodzie) w większości przypadków szczęśliwie nie jest związana z żadną patologią. Niemniej jednak w ok. 40% przypadków może być wynikiem nieprawidłowości w przebiegu ciąży, jak np. występowania wad wrodzonych u Dziecka, które utrudniają lub uniemożliwiają połykanie płynu bądź może być wynikiem cukrzycy ciążowej i nieunormowanej glikemii lub zakażeń wewnątrzmacicznych.
Warto ponownie zwrócić uwagę na to, że zbyt mała czy też zbyt duża ilość płynu owodniowego nie zawsze ma konkretną przyczynę, która może zakłócać prawidłowy przebieg ciąży i przyczynić się do problemów zdrowotnych mamy i dziecka. Nie zmienia to faktu, że wykrycie mało- bądź wielowodzia podczas badania USG prowadzi do poszukiwania przyczyn takiego stanu rzeczy, co najczęściej wiąże się z dodatkowymi badaniami i obserwacją Mamy i Dziecka. Chociaż taka informacja jest stresująca dla kobiety w ciąży, to lekarze są zgodni co do tego, że w takiej sytuacji lepiej jest „dmuchać na zimne”.
Twoje dziecko w 28 tygodniu ciąży
W 28 tygodniu ciąży Twoje Dziecko urosło o kolejny centymetr, mierzy ok. 37,6 cm i waży średnio ok. 1210 g. Maluch rośnie coraz szybciej, w tym tygodniu jego rozmiary można porównać do rozmiarów większego bakłażana.
W 28 tygodniu ciąży ma w pełni otwarte oczy i potrafi mrugać. W pełni rozwinięta jest też oprawa oczu – czyli piękne rzęsy i brwi. Pozostaje jeszcze kwestia koloru oczu, która chociaż zapisana w genach, to na tym etapie ciąży nie jest jeszcze ustabilizowana, a swój ostateczny kolor tęczówki przybiorą kilka miesięcy po porodzie. Młody Człowiek coraz częściej zaczyna przyjmować pozycję głową w dół, chociaż nie pozostaje w niej cały czas.
Na tym etapie ciąży Twój Potomek ćwiczy również swoje ruchy mimiczne i zaczyna coraz częściej ziewać. Już wcześniej występowały pojedyncze ziewnięcia, ale teraz pojawiają się one regularnie i seriami. Maluch doskonali również ruchy, które będą mu potrzebne do prawidłowego ssania i połykania. Potrafi już uwypuklać wargi i od 18 tygodnia ciąży ćwiczy ruchy języka, jak np. wysuwanie i cofanie języka oraz tzw. miseczkowanie. Początkowo były to nieregularne próby, a od 28 tygodnia ciąży stają się one stałe i regularne oraz coraz bardziej złożone (pojawiają się tzw. ruchy posuwisto-zwrotne języka), chociaż jeszcze nierytmiczne. W kolejnych tygodniach Dziecko będzie dalej praktykować ruchy warg, języka i podniebienia, aż około 32 tygodnia ciąży będą one silniejsze i z widocznym rytmem. W tym tygodniu kończy się również rozwój gruczołów potowych Twojego Dziecka. Chociaż są już dojrzałe, funkcjonować zaczną dopiero po porodzie.
Od ok. 28 – 30 tygodnia ciąży u Malucha można zaobserwować reakcje, które są charakterystyczne dla marzeń sennych.
A więc czy nasze Dziecko będąc jeszcze w brzuchu Mamy śni? A jeżeli tak to o czym?
Na to pytanie nie mamy jeszcze jasnej odpowiedzi. Wiemy, że w tym czasie Kruszyna sporo czasu spędza w fazie REM, czyli tej fazie snu, która charakteryzuje się m.in. szybkimi ruchami gałek ocznych za zamkniętymi powiekami i podczas której śnimy. Dlatego też chociaż takiej pewności nie mamy, ponieważ obecnie nie wykonuje się badań monitorujących fale mózgowe płodów, wydaje się to bardzo prawdopodobne, że nasze Maleństwo śni już w trakcie życia płodowego. Ciekawe o czym?
Dziecko coraz wyraźniej zaczyna też reagować na dźwięk i dotyk. Warto więc mówić do swojego Potomka, zwracać uwagę na ton, rytm i nastrój przeprowadzanych rozmów oraz czule głaskać ciążowy brzuszek.
Zewnętrzne i wewnętrzne narządy płciowe Dziewczynek są już w pełni rozwinięte, a u Chłopców właśnie w ok. 28 tygodniu ciąży jądra przechodzą przez tzw. pierścień pachwinowy i przez kanał pachwinowy wędrują z jamy brzusznej do moszny. Proces zstępowania jąder do moszny u większości męskich płodów zachodzi w ostatnich miesiącach życia płodowego., a każdy noworodek powinien być badany w kierunku obecności jąder w worku mosznowym. U ok. 3,4% męskich noworodków urodzonych w terminie stwierdza się brak jednego lub obu jąder w mosznie, czyli tzw. wnętrostwo. Takie Dzieci mają przeprowadzane badania kontrolne w 6 i 12 miesiącu życia. U Chłopców z wnętrostwem w ponad 99% dochodzi do samoistnego zstępowania jąder, najczęściej w ciągu pierwszych trzech miesięcy po urodzeniu. Jeżeli ten proces nie nastąpi w ciągu pierwszego roku życia, wada wymaga leczenia, gdyż po tym czasie jądra już samoistnie nie zstąpią. W zależności od sytuacji i położenia niezstąpionych jąder lekarz wybiera odpowiednie postępowanie (podanie hormonów bądź leczenie operacyjne).
28 tydzień ciąży, który to miesiąc?
Dwudziesty ósmy tydzień ciąży to siódmy miesiąca życia płodowego Twojego dziecka. Jesteś w III trymestrze ciąży.
Tygodnik ciąży – to już 28 tydzień ciąży
- Codziennie pamiętaj o suplementacji potrzebnej dla zdrowia Twojego Maleństwa. Zestaw obowiązkowy dla każdej kobiety w ciąży to: kwas foliowy, kwasy omega 3, witamina D3 i jod.
- Okres pomiędzy 27 a 32 tygodniem ciąży to czas Twojej kolejnej planowej wizyty kontrolną u ginekologa. Oprócz badania USG trzeciego trymestru, które zostanie wykonane podczas wizyty, lekarz sprawdzi wyniki Twoich badań laboratoryjnych. Pamiętaj, aby je wcześniej wykonać. Listę niezbędnych badań podstawowych, które należy wykonać przed wizytą znajdziesz w opisie poprzedniego tygodnia. (DWUDZIESTY SIÓDMY TYDZIEŃ CIĄŻY)
- Jeśli masz cukrzycę ciążową i czekasz jeszcze na pierwszą wizytę u diabetologa, koniecznie zapoznaj się z zasadami diety w cukrzycy ciążowej (CUKRZYCA CIĄŻOWA) i zacznij je stosować. Odpowiednie żywienie to podstawa terapii hiperglikemii w ciąży. Ważne jest więc, abyś rozpoczęła jej stosowanie jak najszybciej. Jeżeli masz trudności z zrozumieniem lub wprowadzeniem w życie zasad żywienia w cukrzycy ciążowej warto skorzystać z porady dietetyka, który pomoże Ci zmodyfikować Twój dotychczasowy styl żywienia.
- Coraz bliżej do rozwiązania ciąży. Jeśli jeszcze nie zapisałaś się do szkoły rodzenia, to teraz może to być ostatni spokojny moment. Im bardziej zaawansowana ciąża, tym trudniej może być Ci uczestniczyć w zajęciach. Czego dowiesz się podczas zajęć? Poruszane będą m.in. zagadnienia związane z porodem (np. jakie są zwiastuny porodu, kiedy jechać do szpitala, jak przebiega poród i jak w nim aktywnie uczestniczyć, sposoby radzenia sobie z bólami porodowymi, poznasz standardy opieki okołoporodowej, dowiesz się najważniejszych informacji związanych z cięciem cesarskim), z czym wiąże się połóg i jakie zmiany zachodzą w tym czasie w ciele kobiety, czy też jak dbać i troszczyć się o siebie w czasie połogu, omówione zostaną również zagadnienia związane z karmieniem piersią (np. jakie są korzyści karmienia piersią, jak prawidłowo przystawiać dziecko do piersi, jak radzić sobie z nawałem i bolesnymi brodawkami, skąd wiadomo czy dziecko się najada itd.) oraz zagadnienia związane z opieką nad noworodkiem. Jeśli jeszcze nie wybrałaś szkoły rodzenia warto zastanowić się jakie są Twoje potrzeby. Każda ze szkół chociaż porusza zagadnienia ze wszystkich ważnych obszarów (przebieg ciąży – tematyka przedporodowa, poród i połóg, opieka nad noworodkiem oraz karmienie piersią), to w różnym stopniu kładzie nacisk na poszczególne z nich. Zapoznaj się więc z programem takich szkół, aby treści były jak najlepiej dopasowane do tego co jest dla Ciebie ważne czy w których tematach potrzebujesz wsparcia. Zwróć również uwagę na ilość zajęć i czas trwania szkoły, tak, abyś zdążyła z wszystkimi zajęciami. Możliwości jest aktualnie mnóstwo, nawet w sytuacji kiedy nie masz szkoły rodzenia w pobliżu swojego miejsca zamieszkania, albo nie możesz z powodów zdrowotnych wychodzić z domu – możesz wybrać wersję szkoły rodzenia on-line.
- Pamiętaj, jeśli tylko nie masz przeciwwskazań zdrowotnych, aktywność fizyczna jest zalecana przez cały okres ciąży. Ponieważ to już 3 trymestr ciąży i Twój ciążowy brzuszek jest coraz większy, staraj się unikać ćwiczeń wymagających rotacji tułowia, ćwiczeń skoncentrowanych na pracy wewnętrznych mięśni ud oraz zwiększających napięcia mięśnia prostego brzucha, a także ćwiczeń z obciążeniem. Bardzo dobrze za to sprawdzą się ćwiczenia wykonywane w pozycji siedzącej na piłce czy też spacery i marsze. Uwaga – jeżeli przy wykonywaniu jakiegokolwiek ćwiczenia zaczynasz czuć dyskomfort, przerwij je, usiądź i odpocznij. Jeśli masz wątpliwości czy dany rodzaj aktywności, ćwiczeń jest dla Ciebie odpowiedni – skorzystaj z porady specjalisty (fizjoterapeuty bądź trenera personalnego, który specjalizuje się w pracy z kobietami będącymi w ciąży).
Wybrane biometryczne wymiary płodu w 28 tygodniu ciąży
28 tydzień ciąży | 5% | 50% | 95% | |
5 centyl | średnia | 95 centyl | ||
BPD | Wymiar dwuciemieniowy | 6,90 cm | 7,40 cm | 7,90 cm |
HC | Obwód główki | 25,80 cm | 27,30 cm | 28,90 cm |
AC | Obwód brzucha | 20,70 cm | 22,70 cm | 24,70 cm |
FL | Długość kości udowej | 4,90 cm | 5,30 cm | 5,80 cm |
HL | Długość kości ramiennej | 4,50 cm | 4,80 cm | 5,20 cm |
TL | Długość kości piszczelowej | 4,30 cm | 4,70 cm | 5,10 cm |
EFW | Przybliżona masa ciała | 908 g* | 1210 g | 1513 g** |
*3% **97%
Aby określić wartości referencyjne dla poszczególnych wymiarów płodu, przy określaniu prawidłowości rozwoju, podaje się zazwyczaj tzw. średnią (mediana) – w powyższej tabeli jest to kolumna środkowa (nazwana średnia, inaczej 50%). Warto pamiętać, że nie należy każdego z podanych wymiarów traktować oddzielnie i jako pojedynczy wyznacznik zdrowia dziecka. Są to wartości referencyjne, podane jako średnie statystyczne, a przecież każde dziecko rozwija się we własnym tempie i nie jest średnią statystyczną. Dlatego też wartości referencyjne uwzględniają różnorodność i różne tempo rozwoju podając oprócz wartości średnich tzw. wartości skrajne. Są one wskazane w dwóch kolumnach – 5 i 95%, inaczej 5 i 95 centyli. Piąty centyl pokazuje nam taką wartość, poniżej której znajduje się tylko 5% dzieci – czyli np. obwód główki poniżej 25,80 cm dotyczy jedynie 5% płodów w 28. tygodniu ciąży. Z kolei dziewięćdziesiąty piąty centyl to wartość, powyżej której znajduje się również 5% największych dzieci – czyli np. obwód główki powyżej 28,90 cm dotyczy 5% płodów w 28. tygodniu ciąży. Są to tzw. siatki centylowe, które odwzorowują rozkład danej cechy (w tym przypadku poszczególnych pomiarów biometrycznych płodu) w populacji. Ponieważ dzieci rosną, to trudno byłoby zastosować u nich sztywne normy, tak jak w przypadku dorosłych. Dlatego też do oceny rozwoju dziecka – zarówno w życiu pre-, jaki postnatalnym stosujemy siatki centylowe. Tutaj wartości graniczne, czyli tzw. normy wyznaczają centyle. Najczęściej jako wartości graniczne uznaje się centyle 3-97, 5-95 lub 10-90, co oznacza, że pomiary mieszczące się w podanych kanałach centylowych uznawane są za prawidłowe. Jeżeli określone wymiary zbliżone są do wartości granicznych, to taka sytuacja wymaga ostrożnej oceny i bacznej obserwacji, co zapewne uczyni lekarz prowadzący.
Źródła
- Merz E., Wellek S.“Normal Fetal Development Profiles A Model to obtain Standard Development Graphs for the Head and Abdominal Parameters and the Long Limb Bones” Ultraschall in der Medizin 17 (1996) 153-162 (AC)
- Hadlock F.P., Harrist R.B., Martinez-Poyer J. „In Utero Analysis of Fetal Growth: A Sonographic Weight Standard“ Radiology.1991, 181: 129-133
28 tydzień ciąży – zapytaj psychologa
W dwudziestym ósmym tygodniu ciąży Twój brzuch staje się już widoczny nie tylko dla Ciebie, ale także otoczenia, co może wzbudzać szerokie zainteresowanie. Z każdym dniem coraz bardziej przyzwyczajasz się do myśli, że już wkrótce zostaniesz matką. W związku z tym, może towarzyszyć Ci wiele emocji, zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych. Liczne zmartwienia są charakterystyczne dla przebiegu ciąży. W końcu to jeden z najbardziej wyjątkowych okresów w Twoim życiu. Staraj się nie poddawać negatywnym emocjom, a także unikaj stresu. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, stres posiada ogromny wpływ nie tylko na Twoje samopoczucie, ale także na samopoczucie i rozwój wzrastającego w Tobie malucha.
W 28 tygodniu ciąży, za sprawą rozwoju malucha, możesz zacząć odczuwać jego częstsze ruchy. Spontaniczne kopniaki w większości przypadków są dla Ciebie niezwykle przyjemne, niemniej jednak niejednokrotnie mogą spowodować ból. Dzięki wzmożonej aktywności, w 28 tygodniu ciąży Twoja więź z maluchem staje się coraz silniejsza. To właśnie dzięki jego spontanicznym ruchom łatwiej Ci nawiązać kontakt i odczuć obecność maleństwa. Wiele przyszłych mam na podstawie aktywności dziecka w okresie ciąży, przypisuje mu swoiste cechy temperamentu. To właśnie dzięki ruchom maluszka jesteśmy w stanie dostrzec, czy jest on aktywny, żwawy, a może reaktywny (czyli reagujący na bodźce pochodzące z zewnątrz). Podczas 28 tygodnia ciąży coraz śmielej wyobrażasz sobie, jakie będzie Twoje dziecko i jak zmieni się Twoja codzienność, kiedy przyjdzie już ono na świat.
Dzięki aktywności dziecka również Twój partner coraz chętniej nawiązuje więź z maluchem. Wskazane jest, aby w tym szczególnym okresie starać się jak najwięcej mówić do dziecka. Z uwagi na fakt, iż jest ono w stanie usłyszeć bodźce docierające ze świata zewnętrznego, warto chronić je przed nieprzyjemnymi dźwiękami i hałasem.
Zapytaj dietetyka
Dlatego też warto zapamiętać jakie pułapki kryją produkty spożywcze, gdzie zamiast cukru znajdziemy inne składniki, które choć z nazwy nie zawsze będą nam się kojarzyć z cukrem, albo czasem wręcz wywołują złudzenie zdrowego składnika, bo będą nam się kojarzyć z czymś naturalnym, to w efekcie będą dokładnie tym samym – czyli również cukrami prostymi albo ich źródłem.
Na jakie składniki należy zwracać uwagę i rezygnować, a na pewno ograniczać zakup takich produktów?
- CUKIER: buraczany, brązowy, trzcinowy (np. Demerera, Turbinado, Muscovado), kokosowy, daktylowy, słodowy, cukierniczy, organiczny, inwertowany
- SYROPY: kukurydziany, z agawy, słodowy, klonowy, ryżowy, pszeniczny, glukozowy, glukozowo-fruktozowy
- INNE: miód, słód jęczmienny, melasa, sacharoza, glukoza, fruktoza, galaktoza, disacharydy i maltoza, koncentrat soku owocowego.
To ciekawe
W jaki sposób dokonywana jest ocena ilości płynu owodniowego?
- W pierwszej kolejności dokonywana jest ocena jakościowa, która polega na subiektywnej ocenie lekarza ultrasonografisty obrazu USG. Doświadczony lekarz potrafi wizualnie ocenić czy objętość płynu owodniowego jest wystarczająca, czy być może jest go za dużo lub za mało.
- Następnie wykorzystywane są metody półilościowe, kiedy to lekarz wykonując USG mierzy ilość płynu w określony, zdefiniowany sposób.
- Metoda AFI (ang. amniotic fluid index), czyli ocena indeksu płynu owodniowego. W praktyce wygląda to tak, że brzuch, a właściwie macicę dzieli się na cztery kwadraty (tzw. kwadranty), których wspólnym wierzchołkiem jest pępek. W każdym z kwadrantów mierzy się wysokość największej kieszonki z płynem owodniowym. Suma tych 4 pomiarów to właśnie indeks płynu owodniowego (AFI), który określa nam w przybliżeniu ilość płynu owodniowego. Tabele indeksu AFI określają nam jakie są normy dla AFI na poszczególnych etapach ciąży.
- Metoda MVP (ang. maximal vertical pocket), inaczej nazywana metodą SDP (ang. single deepest pocket), czyli metoda najgłębszej kieszonki. Polega na tym, że dokonuje się pomiaru nie czterech, ale jednej najgłębszej kieszonki z płynem owodniowym.