TIBC (całkowita zdolność wiązania żelaza)
TIBC (ang. Total Iron Binding Capacity) oznacza maksymalną ilość żelaza potrzebną do wysycenia transferryny. Stanowi także pośrednią miarę ilości transferryny w krwi.
Transferryna jest białkiem osocza transportującym jony żelaza do tkanek, a następnie do wnętrza komórki. Prawidłowy stopień wysycenia miejsc wiążących żelazo w transferrynie wynosi ok. 30 do 38%.
1 mol transferryny jest w stanie transportować jednocześnie 2 mole żelaza.
Stężenie transferryny zależy przede wszystkim od dostępności żelaza. W niedoborze wzrasta, zwiększając tym samym potencjał wiązania żelaza.
Na stężenie transferryny wpływa poza tym wiele czynników, m.in.:
- stan zapalny (ostra faza),
- ciąża,
- terapia estrogenowa,
- choroby wątroby
- niedożywienie.
TIBC oznacza się jako stężenie żelaza we krwi mierzone po wcześniejszym dodaniu do pobranej próbki surowicy, żelaza dla wysycenia transferryny. Badanie może być wykonane bezpośrednio lub parametr można wyliczyć z wartości UIBC (utajona zdolność wiązania żelaza).
W niedoborze żelaza mamy wysokie stężenie transferryny, ale mało wysyconej. TIBC pokazuje jaka ilość żelaza może zostać maksymalnie związana.
Przyczyny zbyt wysokiego lub zbyt niskiego TIBC
TIBC jest wysokie (czyli dużo żelaza dodanego do badanej surowicy związało się z transferyną, tzn. transferryna w naszym organizmie nie była wysycona, tzn. brakuje nam żelaza) w takich przypadkach jak:
- niedokrwistość z niedoboru żelaza,
- często w ciąży,
- po ostrej i przewlekłej utracie krwi.
TIBC jest niskie (czyli mało żelaza dodanego do badanej surowicy związało się z transferyną, tzn. transferryna w naszym organizmie była wysycona, tzn. nie brakuje nam żelaza) w takich przypadkach jak:
- ostre i przewlekłe zakażenia,
- choroby nowotworowe,
- hemochromatoza,
- anemia aplastyczna,
- mocznica,
- niedokrwistości w przebiegu chorób przewlekłych.
Wartości prawidłowe
- 45-75µmol/l* lub 250-400mg/dl*
wg. Aparatu Cobas firmy Roche*