BIAŁKO C-reaktywne CRP

Oznaczanie białka CRP jest bardzo przydatne w codziennej praktyce lekarskiej. Pozwala stwierdzić czy obecnie w organizmie toczy się jakiś proces zapalny, ponadto służy do monitorowania efektów leczenia.
U osób zdrowych białko to występuje w ilościach śladowych nie przekraczając 5 mg/l.
Za punkt odcięcia, który wskazuje na proces zapalny przyjmuje się zwykle 10 mg/l.
Stężenie powyżej 100 mg/l spotyka się w sytuacji poważnego urazu lub ciężkiego zakażenia jakim jest np. sepsa.
Dodatni wynik CRP informuje o obecnym procesie zapalnym, uszkodzeniu tkanek, zakażeniu. Białko C-reaktywne jest wytwarzane w wątrobie. Należy tzw. białek ostrej fazy. Wzrost CRP pojawia się już na samym początku zakażenia, często wcześniej niż podwyższona temperatura ciała. Wartości maksymalne są osiągane od 24 do 48 godzin. Synteza może być nieco mniejsza u pacjentów cierpiących na choroby wątroby.
Białko C-reaktywne CRP jest ważnym wskaźnikiem stanu zapalnego.
Podwyższone stężenie białka CRP występuje w :
- zakażeniach bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych oraz infekcjach pasożytniczych,
- w układowych chorobach tkanki łącznej, zwłaszcza w okresie zaostrzeń.
- w ostrych zapaleniach jelit, jest jednym z wykładników ciężkości przebiegu zaostrzenia,
- w zawale serca,
- w nowotworach,
- w okresie pooperacyjnym.
W przebiegu ostrego zapalenia trzustki białko CPR jest szczególnie przydatne, bowiem w miarę leczenia, jego poziom powinien spadać, co świadczy o wycofywaniu się procesu zapalnego z narządu i zdrowieniu. Jego spadek w ostrym zapaleniu trzustki jest także dobrym czynnikiem rokowniczym. Oznaczanie poziomu CRP pomaga wykrywać wczesny etap powikłań pooperacyjnych, takich jak zakażenia ran, zakrzepica czy zapalenia płuc oraz do różnicować między zakażeniem a odrzuceniem przeszczepu szpiku kostnego. Pooperacyjne monitorowanie stężenia CRP może pomóc w rozpoznaniu nieoczekiwanych komplikacji.
Niewielkie zwiększenie stężenia CRP wiąże się z wiekiem, paleniem tytoniu, wskaźnikiem masy ciała (BMI), cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, stosowaniem hormonalnej terapii zastępczej, przewlekłą niewydolnością nerek.