Przygotowanie do badania – pobranie moczu

• Do badań oddajemy mocz poranny, przy ścisłym zachowaniu zasad higieny. Należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą i mydłem. Następnie mężczyźni po odciągnięciu napletka powinni umyć wodą i mydłem okolice ujścia cewki moczowej, a kobiety całe krocze w kierunku od przodu do tyłu. Wytrzeć ciało można jałowym gazikiem lub ręcznikiem papierowym.
• Pierwszą porcję moczu należy oddać do toalety, następnie drugą porcję z tzw. strumienia środkowego oddajemy do przygotowanego pojemnika (Do badań mikrobiologicznych pojemnik musi być jałowy). Najlepiej gdy pojemnik zakupiony jest w aptece i ma pojemności ok. 50 ml. Naczynie dokładnie zakręcamy, podpisujemy imieniem i nazwiskiem.
  • Minimalna ilość moczu do badania to 10 ml.
• W przypadku, kiedy pacjent nie jest w stanie oddać moczu do naczynia (np. niemowlę, pacjent obłożnie chory), mocz należy pobrać do specjalnego plastikowego woreczka, założonego w sposób obejmujący ujście zewnętrzne cewki moczowej. Woreczki dostępne są w aptekach.
• Jeśli próbki moczu nie jesteś w stanie dostarczyć do laboratorium natychmiast, umieść pojemnik w lodówce i przynieś do zbadania w ciągu 2-3 godzin.

Dodatkowe wskazówki:

• Przed planowanym badaniem moczu zaleca się unikania znacznych wysiłków fizycznych lub długotrwałych marszów.
• Przynajmniej dzień przed planowanym oddaniem moczu do badania zaleca się powstrzymanie od stosunków płciowych.
• W okresie okołomenstruacyjnym i w czasie menstruacji badanie mikroskopowe osadu moczu nie powinno być wykonywane i należy rozważyć, czy w tym okresie nie należy odstąpić od badania.

Rodzaje próbek moczu w zależności od momentu pobrania w ciągu doby

• Pierwsza poranna próbka moczu
  Jest uważana za standardową próbkę do badania ogólnego moczu. Mocz przed pobraniem podlega kilkugodzinnej (zazwyczaj 8 – godzinnej) nocnej inkubacji w pęcherzu moczowym.
• Druga poranna próbka moczu
  Oddana 2 – 4 godziny po pierwszej. Wygodniejsza do badań w trybie pilnym, ale jej skład zależy od przyjętych płynów i aktywności fizycznej przed pobraniem.
• Przypadkowa (przygodna) próbka moczu
  Oddana o dowolnej porze dnia w dowolnej objętości, bez przygotowania chorego. Jest wykorzystywana do badań ze wskazań doraźnych.

Najczęstsze błędy przy pobraniu moczu

Do najczęstszych błędów popełnianych przy oddawaniu moczu do analizy należą:

• Oddanie moczu bez odpowiedniego podmycia się i/lub oddana jest pierwsza partia moczu. Takie postępowanie powoduje dostanie się do pojemnika wydzieliny z pochwy, nasienia, bakterii bytujących w początkowym odcinku cewki moczowej, przedsionku pochwy, czy też pod napletkiem. Powoduje to uzyskanie niewiarygodnego wyniku, często patologicznego, mamy wtedy do czynienia z tzw. wynikiem fałszywie dodatnim. W osadzie znajdujemy liczne bakterie, leukocyty, nabłonki wskazujące na stan zapalny dróg moczowych.
• Oddawanie moczu do badania podczas menstruacji – obecność licznych erytrocytów w moczu.
• Oddanie moczu do pojemnika po produktach żywnościowych np. słoik po słodkim dżemie. Niedokładnie umyte naczynie może być powodem obecności cukru w moczu.

Zbiórka dobowa moczu

Przygotowanie

Niektóre analizy wymagają dodania do zbiórki odpowiedniego stabilizatora i należy to zawsze ustalić z lekarzem lub z diagnostą w laboratorium. Pierwszy mocz poranny np. o godzinie 7.00 pacjent oddaje do toalety. Każdy następny zbierany jest do specjalnego naczynia objętości ok. 3 litrów. Ostatnią porcję moczu należy oddać do naczynia o 7.00 rano dnia następnego. Przez cały czas zbiórki pojemnik z moczem przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu. Ilość moczu należy zmierzyć (prawidłowo człowiek oddaje w ciągu doby ok. 1500 ml moczu), dokładnie wymieszać, odlać ok. 100 ml i dostarczyć do laboratorium. Często należy również podać swój wzrost i wagę ciała.

Uwaga:

Jeżeli z jakiejś przyczyny choćby jedna porcja moczu, oddana w czasie dokonywanej zbiórki, nie została przeniesiona do pojemnika przeznaczonego do zbierania moczu, badanie nie będzie dokładne. W takim przypadku należy ponownie przeprowadzić zbiórkę w moczu w innym dniu.

Posiew moczu

Przygotowanie

Do badań oddajemy mocz poranny, przy ścisłym zachowaniu zasad higieny. Należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą i mydłem. Następnie mężczyźni po odciągnięciu napletka powinni umyć wodą i mydłem okolice ujścia cewki moczowej, a kobiety całe krocze w kierunku od przodu do tyłu. Wytrzeć ciało można jałowym gazikiem lub ręcznikiem papierowym. Pierwszą porcję moczu należy oddać do toalety, następnie drugą porcję z tzw. strumienia środkowego oddajemy do specjalnie przygotowanego jałowego pojemnika. Pojemniki takie są dostępne w aptekach. Naczynie dokładnie zakręcamy, podpisujemy imieniem i nazwiskiem. Mocz należy dostarczyć jak najszybciej ( 1-2 godzin) do laboratorium.
W przypadku silnej infekcji, gdy liczy się czas, mocz na posiew można oddać o dowolnej porze dnia.