Szósty miesiąc życia
Spis treści
Twój maluszek rozpoczyna kolejny miesiąc życia, zmienia się nieustanie i wydaje się już być tak „dorosły”!
Rozwój psychoruchowy w szóstym miesiącu życia
Jeśli dotychczas siadanie było możliwe jedynie z pomocą opiekuna, w tym miesiącu niemowlę może być już zdolne do samodzielnego siadu. Swobodnie powinno przebiegać również obracanie się z brzucha na grzbiet i na odwrót, co jest możliwe w ciągu dnia oraz podczas snu. Nie powinno być więc zaskoczeniem zastanie dziecka w innej pozycji niż ta, w której ułożyło się je wieczorem. Rozwój mięśni szyi i karku pozwoli na utrzymywanie głowy w stabilnej pozycji przy unoszeniu oraz swobodne obracanie jej za bodźcami wzrokowymi.
Niemowlę zacznie poszukiwać sposobu na przemieszczanie się. Metodami, które może zaprezentować będzie wspieranie na kolanach i łokciach lub ślizganie się na brzuszku z odpychaniem nogami. Być może rodzice będą mieć zapewnione 6-8 godzin nieprzerwanego snu, gdyż maluch w tym wieku jest zdolny przespać taki czas bez przerwy.
W dalszym ciągu niemowlę powinno być zainteresowane kontaktem wzrokowym i utrzymywać go. Komunikacja powoli przybiera formę rozmowy, jednak treść usłyszana od dziecka wciąż nie będzie łatwa do interpretacji. Gaworzenie i naśladowanie usłyszanych dźwięków, sylab lub słów są w tym czasie typowymi etapami dojrzewania mowy. Dziecko uczy się języka także pasywnie słuchając, więc zarówno rozmowa, jak i czytanie mu bajek będzie korzystnie oddziaływać na zdolność do komunikacji i zasób słownictwa w przyszłości. Niemowlę przyzwyczai się również do swojego imienia i zacznie reagować na wołanie go. Mimika twarzy oraz nacechowanie emocjonalne wydawanych dźwięków są na tyle dojrzałe, że pozwalają wyraźnie rozpoznać nastrój dziecka i cel komunikacji
Empatia w tym wieku jest już silnie wyrażona, co można obserwować gdy niemowlę podziela nastrój opiekunów bądź innych dzieci. Naturalną reakcją na kontakt z obcą lub nie lubianą osobą może być wyrażenie obawy, agresja lub płacz. W dalszym ciągu preferowane będą osoby z najbliższego kręgu opiekunów. Pamiętajmy o tym, że zdrowe dziecko będzie chętne do zabawy, podczas której nie będzie powstrzymywało się od radości i śmiechu.
Co raz większa umiejętność logicznego myślenia, obserwowana jako tzw. spryt, będzie powodem do radości i zaskoczenia u opiekunów którzy będą obserwować w jaki sposób maluch dąży do zdobycia zabawek i z jaką pomysłowością używa ich. Jedną z metod poznawania przedmiotów i zabawy nimi będzie nadal umieszczanie ich w ustach i gryzienie, nie wolno zatem dopuścić do kontaktu dziecka z obiektami, którymi może się zakrztusić lub które może połknąć. Fascynacja nowymi przedmiotami i otoczeniem będzie objawiać się determinacją w dosięgnięciu wiszącej grzechotki, leżącej nieopodal maskotki czy też zdobyciem atrakcyjnej biżuterii. Rozwój koordynacji ruchów ręką może pozwolić na sprawne chwytanie przedmiotów, np. butelki do karmienia. Używany przy tym będzie chwyt nakrywkowo-dłoniowy (biorą w nim udział 4 palce bez kciuka).
Jeśli nie występował wcześniej, może pojawić się teraz odruch spadochronowy (choć zwykle obecny od 8. m.), który utrzymuje się długo, nawet do 3. r. ż. Można spodziewać się wystąpienia w tym okresie odruchu gotowości do skoku, w którym dziecko objęte za tułów i opuszczane w dół, wyciąga kończyny górne w tym kierunku. Nie powinien być już obecny odruch podparcia (wyprost nóżek przy podniesieniu dziecka trzymając w pionie i dotknięciu stopami podłoża), a zaniku odruchu Moro należy spodziewać się do końca tego miesiąca. Utrzymywanie się dwóch ostatnich odruchów może świadczyć o chorobie układu nerwowego i powinno skłaniać do dokładnej diagnostyki.
Rozwój ciała w szóstym miesiącu życia
Przyrost masy ciała w tym miesiącu wyniesie około 600 g. Prawdopodobnie zaczną wyżynać się pierwsze ząbki. Warto pamiętać, że ząbkowanie jest stanem łagodnym, nie powoduje zaburzeń snu, gorączki, biegunki, wysypki, obniżonej odporności, zwykle nie wzbudza też płaczu.
Wizyta u lekarza
Jeśli nie odbyła się w piątym miesiącu lub jeśli dziecko nie było wtedy szczepione, należy zwrócić się do pediatry, najlepiej w ósmym tygodniu od poprzedniego szczepienia. Niemowlę będzie zbadane ogólnie i pod kątem szczepień, lekarz przeprowadzi także wywiad z opiekunem. Dość ważnym tematem będzie rozszerzanie diety. Jeżeli dochodzi do pojawiania się pierwszych ząbków, warto skorzystać z darmowej wizyty u stomatologa.
Szczepienia w szóstym miesiącu życia
Jeśli szczepienie nie odbyło się w piątym miesiącu, po 8 tygodniach od ostatnich szczepień obowiązują kolejne dawki szczepionek przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, pałeczce hemofilnej typu b i wirusowi polio. Nie obowiązuje szczepienie przeciw pneumokokom, za wyjątkiem dzieci w szczególnej grupie ryzyka. Również w tym okresie będą odbywać się szczepienia nieobowiązkowe zalecane przeciw rotawirusom i meningokokom, jeśli opiekunowie wyrazili taką chęć. Pojawia się również możliwość zaszczepienia dziecka przeciwko grypie.
Żywienie w szóstym miesiącu życia
Kontynuacja karmienia wyłącznie piersią zapewni dziecku nadal wystarczające ilości substancji odżywczych i wody. Jeśli niemowlę otrzymuje już posiłki uzupełniające lub właśnie mają być one wprowadzane, do zupy można dodawać rozdrobnione mięso kurczęce lub indycze w ilości 5-15 g; ten posiłek zastępuje jedno danie mleczne. Nie należy martwić się jeśli niemowlę nie zjada całej porcji lub zjadana objętość wypada ponad normę, ponieważ zalecane objętości posiłków są jedynie wartościami uśrednionymi dla całej populacji. Jeżeli dziecko ma być żywione dietą wegetariańską, zaleca się poradnictwo dietetyczne. Wyszkolony dietetyk pomoże odpowiednio zbilansować skład posiłków, aby dostarczyć dziecku niezbędnych substancji odżywczych. Nie zaleca się stosowania u dzieci diety wegańskiej, która nie jest w stanie zapewnić ważnych składników wymaganych do prawidłowego rozwoju. Przykładowe przepisy na posiłki uzupełniające można znaleźć np. w poradniku pt. „Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin.” popieranego przez Stowarzyszenie Zdrowego Żywienia Dzieci Zdrowe Pokolenia.
Naturalne żywienie
Nadal odbywa się na żądanie, liczba posiłków w ciągu dnia wyniesie około 6. Jeśli podawana jest zupka, po jej spożyciu zaleca się przystawienie dziecka do piersi. Kontynuuje się wprowadzanie glutenu w postaci kaszki glutenowej (2-3 g do zupki). Jego włączenie odbywa się nie wcześniej niż w 4. i nie później niż w 7. miesiącu życia.
Sztuczne żywienie
Pozostaje dalej karmienie mlekiem początkowym w ilości około 4 razy dziennie po 180 ml. Dozwolone jest wprowadzanie zupek przecierowych, przecierów owocowych i soków przecierowych oraz rozdrobnionego mięsa drobiowego w niewielkiej ilości dodanego do zupki. Wprowadza się do diety gluten w formie kaszki glutenowej (1 raz dziennie 2-3 g dodane do mleka, zupki lub owoców).
Zwróć uwagę!
Po przekroczeniu półrocza życia, niemowlę powinno być w stanie przespać całą noc bez budzenia się, jednak u 40-60% dzieci będzie nadal występować nocna pobudka. Jest to spowodowane nabyciem nawyku żądania nocnego karmienia i pozytywnej odpowiedzi rodziców, a w późniejszym wieku (~9 m. ż.) także lękiem przed przebywaniem w samotności. W takich przypadkach, rodzice powinni uważnie obserwować rytm biologiczny dziecka i zsynchronizować codzienne czynności z jego przebiegiem. Przyciemnienie i zmiana barwy światła wieczorem, położenie do łóżeczka w czasie uczucia senności, zapewnienie ciszy, zaniechanie wieczornych zabaw i niezaburzony rytm karmienia to elementy prawidłowej higieny snu, dzięki którym wypoczynek dziecka i opiekunów stanie się bardziej efektywny.